اعمال یداوی

انواع تکنیک های ماساژ

انواع تکنیک های ماساژ

انواع تکنیک های ماساژ

مواردی که هنگام انجام تکنیک خالی کردن لنف باید به آن ها توجه کرد، شامل موارد زیر است:

نوشته های مشابه

از تمام سطح دست، کنار و سینه دست، در این تکنیک استفاده می گردد. زیرا که میزان فشار در این حالت به حداقل ممکن می رسد. در این حالت فقط پوست، فاسیای سطحی و چربی زیر پوست درگیر ماساژ می شوند. برای این کار، جهت ماساژ به سمت مرکز و در
مسیر غده های لنفاوی قرار می گیرد. سرعت ماساژ 2.5 سانتی‌متر برثانیه است و مدت انجام آن 5 الی 60 دقیقه می باشد. البته در صورت لزوم می توان بیشتر از این زمان نیز، ماساژ را انجام داد.

هنگام انجام ماساژ درمانی، باید به موارد زیر توجه شود:

  • ترکیب پوست
  • درجه حرارت پوست
  • رطوبت پوست
  • کشش در پوست و فاسیای زیر جلدی

 به دلیل استفاده از حرکات آهسته، وضعیت نهایی این کشش آرام را می توان با دست معاینه کرد. دقت داشته باشید که هنگام ماساژ نباید از چین های پوستی ایجاد شده صرف نظر کرد. میزان حجم سطحی بدن، مقاومت اولیه بافت (که نشان دهنده وجود لنف
است)، چگالی بافت متورم، جذب مایع لنف  از بافت متورم (که با تغییرات در حجم سطحی همراه است) نیز، باید اندازه‌گیری شود.

در حین انجام این ماساژ، درمانگر با برقراری ارتباط کلامی با بیمار سعی می کند، از او پیرامون راحتی در طی ماساژ پرس و جو کرده و به موارد زیر توجه داشته باشد.

  • باید از بیمار بخواهد که هر زمان احساس کرد که این تکنیک برای وی ناخوشایند است، به او خبر دهد. در مناطقی از بدن تورم حاد زیر پوستی دارد، باید مطمئن گردد که آیا تحریک فیزیکی این نقطه برای فرد قابل تحمل است، یا خیر. زیرا که این تکنیک
    باید همیشه بدون درد همراه باشد.
  • قبل از انجام این روش به بیمار توصیه کند، که به دست‌شویی رفته و گوشزد کند، که ممکن است این امر تکرار گردد.
  • باید به بیمار متذکر شود، که پس از انجام این ماساژ، احساس خستگی کردن یک امر کاملاً طبیعی است. همچنین، او باید هر گونه احساس لرز یا درد (هر چند خفیف) را اعلام کند. این موارد نشان دهنده ماساژ بیش از اندازه می باشند.

در تورم هایی که بر اثر آسیب به وجود آمده اند، روش های زیر مفید می باشند:

  •  استراحت
  • استفاده از یخ یا به کار بردن سرما درمانی به مدت 10 الی 15 دقیقه
  • فشار دادن و بالا نگه‌داشتن عضو به مدت 30 الی 45 دقیقه 
  • استفاده از تنفس شکمی در طی ماساژ
  • برای تورم هایی که بر اثر افت وریدی به وجود آمده اند، بالا نگه داشتن عضو و انجام تمرینات مربوطه می تواند مفید باشد.

کشش روی عضلات یا ماساژ کششی

این تکنیک حین حرکت فشار اعمال می شود. معمولاً کشش از سر ثابت عضله، به سمت متحرک آن است. چون این روش در قسمت هایی انجام می شود که موی بدن زیاد است، باید از روغن استفاده گردد.

تکنیک مالش عرضی

این تکنیک همواره برای کشیدگی در تاندون یا لیگامنت ها و نواحی فیبروز مورد استفاده قرار می گیرد. در این تکنیک با  کمک گرفتن از نوک انگشتان شست و جلو عقب بردن دست، در قسمت تاندون عضلات (به ویژه در نقاطی که تاندون به استخوان می چسبد)
ماساژ صورت می گیرد.

کشش غیر فعال

با وجودی که ممکن است با تکنیک های ذکر شده، بتوان ترایگرپوینت ها را تحت درمان قرار داد، باز هم از کار انداختن آن‌ها، نیاز به کشش غیر فعال آن در عضله دارد. درمانگر ها کشش غیر فعال را با حرکت دادن و کشش آن از سر ثابت عضله انجام می
دهند. این تکنیک نیاز به آگاهی و دانش آناتومی مفصل و دامنه حرکتی آن ها دارد. این روش باید با دقت انجام شود، زیرا که آشنایی با دامنه حرکتی هر یک از مفاصل ضروری می باشد. بیمار نباید در وضعیت ناراحت کننده ای قرار بگیرد.

چندین روش برای کار روی فاسیا وجود دارد. جمع کردن پوست  (Roling) تکنیکی است، که در آن بافت با استفاده از شست و انگشتان از بقیه لایه ها جدا می گردد. معمولاً از هر دو دست برای جمع  کردن پوست استفاده می شود. هدف از انجام این تکنیک،
افزایش انعطاف‌پذیری در فاسیای سطحی است و نقاط دردناک را در لایه های فاسیا درمان می کنند.

تکنیک رها کردن میوفاسیال

این روش سیستمی مبتنی بر کشش آرام بوده و اغلب از هر دو دست برای کشش فاسیا استفاده می گردد و مهارتی است که تنها می توان از طریق تجربه به دست آورد. دست های خود را آرام بر روی سطح پوست گذاشته و فشار دست را افزایش دهید تا از فاسیای
عمقی تر پوست آگاه شوید.

سپس به آرامی پوست و فاسیا را به جلو و عقب برده و با احساس حرکت هر دولایه، آشنا شوید. بعد با افزایش فشار، دست های خود را بیشتر در پوست فرو کنید و تا با غلافی که بافت عضله را پوشانده است، آشنا شوید. هر زمان که بر روی فاسیا کار کردید،
به این روش عمل کنید.

ماساژ عصبی عضلانی

تکنیک های ماساژ عصبی- عضلانی، برای استراحت عضلات مفید است و تأثیر روانی- فیزیولوژیکی دارد. این روش حوزه تخصصی ماساژ درمانی است و محور بحث ما را تشکیل می دهد. اما این تکنیک دارای اصول خاصی است که اکنون راجع آن ها بحث می‌ کنیم.

اصول ماساژ درمانی

  • هر فرد را باید یک ارگانیزم در نظر بگیریم. یعنی هر عضو از بدن وابسته و مربوط به اعضای دیگر است. پیچیدگی دستگاه‌ها به خاطر تجمع اجزای آن است. با وجودی که نگاه ما نگران‌ کننده است، اما نمی توانیم کل را بدون دانستن و آگاهی از اجزای
    آن بشناسیم. زمانی که یک عامل پاتوبیولوژیکی در سطح سلولی اتفاق بیفتد، آن را بیماری، سندروم یا ضایعه ای می نامیم، که با جریان های عادی یا ساختار های بدن تداخل پیدا می کند.

به عنوان مثال، بیماری کارپال تونل سندرم به خاطر تورم در ریتناکولوم تونل ایجاد می گردد. این تورم، فشار عصب مدیال را که از داخل تونل کارپال رد می شود، افزایش می دهد. این اختلال با بروز وضعیت غیر عادی آناتومیکی، احساس، روان و وضعیت
فیزیولوژیکی بدن فرد را تحت تأثیر قرار می دهد، یا باعث شروع بیماری های فیزیولوژیکی متعاقب آن می شود. در این مثال کلینیکی، فشار وارد شده بر عصب مدیال ابتدا باعث ایجاد درد، ضعف و آتروفی عضلات تنارولامبریکال (برجستگی های قسمت پاشنه دست است) می شود.

این اختلالات اولیه می تواند باعث بروز اختلالات ثانویه مانند کاهش دامنه حرکتی مفصل در ناحیه مچ و در نتیجه سختی و سفتی عضلات خم کننده انگشتان شده و عضلات دست را دچار ضعف کند. این محدودیت های فیزیکی و روانی، به محدودیت های عملکردی
می انجامد، تا جایی که فرد از انجام کار های عادی روزانه خود ناتوان کند. درواقع فرد دچار معلولیت می شود. به عنوان مثال  در فردی که کشیدگی مفصل مچ پا دارد، احتمال آسیب دیدن کل پا وجود داشته و این آسیب باعث کش و گرفتگی  های عضلات باسن و کمر می گردد. این گرفتگی
ها با ایجاد عدم تعادل در پشت فرد، بر روی عضلات گردن تأثیر می گذارد و در نهایت سردرد ایجاد می کند. در این مرحله با درمان عضلات گردن به تنهایی نمی توان با این مشکل مواجه شد. 

  •  بافت عضلانی که کوتاه شده است، نمی تواند کار انجام دهد. بافت عضلانی در حال انقباض نمی تواند کار انجام دهد. اگر کوتاه تر نیز گردد باز هم فاقد توانایی این کار است. وضعیتی که درمانگر با آن مواجه است، کوتاه شدن پاتولوژیک بافت یا کوتاهی
    طولانی مدت است. به احتمال خیلی زیاد، عضلات به دلیل خاصیت دفاعی قادر به انجام کار نیستند و در مقابل طویل شدن مقاومت می‌کنند.

عضله ممکن است به طور فعال یا غیر فعال، کوتاه شود. از نمونه‌های کوتاه شدن  غیر فعال، کوتاهی عضله دو سر بازویی (هنگامی که از گردن آویزان می شود) است، که برای مدت طولانی در این وضعیت باقی می ماند. عدم تفاوت شکلی همیشه در کوتاه شدن
غیر فعال عادی بسیاری از انواع عضله دخالت دارد. از طرف دیگر، کوتاه شدن فعال، مثل انقباض عضله (هنگام انجام کار) یک انقباض تدافعی است، که نشانگر واکنش عضله به ترس یا درمان می باشد (مانند اضافه بار). هنگامی که بخشی از بافت عضلانی با این روش در حالت انقباض است،
قادر به انجام کار عضلانی بیشتر نیست. 

  • بافت نرم به تماس واکنش نشان می دهد. تئوری های زیادی این پدیده را توجیه می کنند، که یکی از آن ها درد ناشی از فاسیای عضله است. بر اساس انتخاب نوع تکنیک، ماساژ دستی می تواند این عدم کارایی را از بین ببرد و با تغییراتی در واکنش عصبی،
    عملکرد عضله را تغییر می دهد. این تکنیک های ماساژ می تواند فشار ایستا، کشش غیر فعال یا کوتاه شدن غیر فعال یا ترکیبی از این محور ها باشد.

اصول مکانیکی بدن

پیش از آنکه به روش های درمانی بپردازیم، بهتر است صحیح‌ترین و مؤثرترین راه استفاده از بدن را یادآور شویم. 

استفاده از اصول مکانیکی بدن کلیدی است که نه تنها بدن را از آسیب حفظ می کند، بلکه با استفاده از آن می توان به روش های درمانی مؤثرتری دست یافت. این کار مستلزم استفاده از همه حواس پنج‌گانه در ارتباط با قرار دادن و حرکت وزن بدن متناسب
با مرکز ثقل است. اغلب از درمانگر ها می‌پرسند: آیا خسته نمی شوید؟ آیا به دست های شما آسیب نمی رسد؟

اگر از وضعیت بدن خودآگاهی کافی داشته باشید، جوابتان منفی است. بدنتان را باید به صورت مجموعه ای کلی در نظر بگیرید. در واقع شما تنها با شست و یا انگشتان کف دستتان کار نمی کنید، بلکه با کل بدنتان ماساژ را انجام می دهید. حتی در زمانی
که بر روی مناطق کوچکی از بدن تمرکز دارید. وزن و مرکز ثقل از مهم‌ترین بخش های مکانیکی بدن است. چون در ماساژ درمانی به طور وسیعی از فشار استفاده می شود، درک چگونگی کاربرد این فشار بسیار بااهمیت است.

 

بنابراین، اولین اصل مکانیک بدن این است: برای کاربرد فشار از وزن بدن خود بیشتر از نیروی عضلاتتان استفاده کنید. با استفاده از وزن بدنتان به کار کمتری نیاز دارید. استفاده از قدرت عضلانی صرفاً برای اعمال فشار، سریعاً درمانگر را خسته
می کند. همچنین هنگام استفاده از وزن تنش کمتری را تجربه می کنید. هنگامی که عضلات برای مدت کوتاهی در انقباض قرار می گیرند، حتی اگر فشار کمی را اعمال نمایند، درمانگر دچار  خستگی و احساس گرفتگی می شود. برای آزمودن این مسئله از دوست خود بخواهید که با قدرت عضله
خود را به بخش هایی از بدن شما فشار دهد. آن وقت با استفاده از همان نقاط بدن (کف دست، شست و یا هر جای دیگری ) و به کمک وزن بدن خود این کار را انجام دهد، تا تفاوت بین این فشار ها را احساس کنید. یکی از وظایف اصلی عضلات، ثابت نگه داشتن مفصل است. بنابراین هنگامی
که شما از وزن بدنتان برای درمان استفاده می کنید، ثابت کردن مفصل کلیدی برای کار شماست. هنگام کار کردن بر روی بیمار، مفاصل دست های شما تقریباً باز است ( البته نه به طور کامل ) ولی هیچ‌گاه این کار را با مفصل تمام باز انجام ندهید، زیرا اگر مفصل خود را کاملاً بازکنید
و از نیروی وزن بدنتان استفاده نمایید، فشاری را که به روی سطح بدن بیمار وارد می کنید، فشاری خشک و خشن است.

اما هنگامی که دست شما از مفصل کاملاً باز نشده است، این وضعیت مانند یک ضربه‌گیر عمل کرده و فشار را مستقیم بر موضع وارد نمی‌کند. فشار با مفصل کاملاً باز هم به کپسول مفصلی و هم‌بافت نرم، که استحکام مفصل را به عهده دارد، فشار وارد
می کند. اگر ماساژ به این طریق انجام شود، مچ دست دچار آسیب جدی شده، سندرم کارپال را ایجاد می کند. و بافت نرم و عضلات حرکت دهنده مچ و انگشتان را تحت تأثیر قرار می دهد.

تا آنجا که ممکن است، اجازه دهید وزن بدن شما از چندین مفصل بگذرد و تقریباً به صورت یک خط نسبتاً راست عمل کند. بخش هایی از بدنتان را هنگام اعمال فشار تا آنجا که  قادر هستید، حمایت کنید. حمایت کردن شست و یا نوک انگشتان یک دست توسط
دست دیگر، اثر مضاعف خواهد داشت. اول اینکه پتانسیل فشار را افزایش می دهد و دوم اینکه مفصل را ثابت و از کشش و پیچش بافت جلوگیری می کند.

هنگامی که از عضلات برای اعمال نیرو استفاده می کنید، چه برای اعمال فشار ثابت یا فشار حرکتی، از عضله بزرگ‌تر و قوی‌تر به جای عضلات ضعیف و کوچک‌تر استفاده نمایید. دقت کنید که آیا پاها باید درست زیر مرکز ثقل قرار گیرند، یا اینکه مرکز
ثقل بین دو پای درمانگر و بدن بیمار است.

استفاده از وزن بدن بسیار مفید است، اما احتمال دارد عدم تعدیل باعث افتادن درمانگر روی بیمار شود. این کار مخصوصاً زمانی اتفاق می افتد که خود درمانگر از تجربه کافی بی‌بهره باشد و از مکانیک بدن خود به‌خوبی استفاده نکند، یا هنگامی که
پوست مرطوب یا چرب است، ماساژ را انجام دهد.

فشار را به آرامی کم‌ و زیاد کنید

حرکات آهسته هم از نظر روانی و هم در بافت بدن بیمار کمتر آزار دهنده هستند. فشار را به آرامی کم و زیاد کنید، تا بتوانید از بیمار و دست خود بازخورد بیشتری دریافت نمایید. رها کردن ناگهانی نقاط دردناک (مخصوصاً عضلات ناحیه کمری) درد
را تشدید می کند. بدن، قدرت و ضعف خود را بشناسید.

از دست دوم خود با فکر استفاده کنید نه به طور اتفاقی

زمانی که از یک دست برای ماساژ و از دست دیگر برای حمایت استفاده می کنید، به این نکته توجه داشته باشید، که باید تصمیم بگیرید که چطور از دست دوم خود استفاده نمایید. این نکته بسیار با اهمیت است و نباید به طور ناآگاهانه و ناخودآگاه،
از دست دوم استفاده کنید. در شیاتسو دست دوم به عنوان دست مادر خوانده می شود.

اگر دست شما به طور فعال برای عمل خاصی مورد استفاده قرار نمی گیرد، باید برای راهنمایی بیمار از آن استفاده کرد. ماساژ درمانی نیاز به دانش گسترده پیرامون آناتومی و فیزیولوژی بافت نرم، استخوان‌ها و مفاصل آن ها دارد. این آگاهی شمارا
قادر می سازد تا از بروز صدمات یا درد های بیشتری جلوگیری کنید. همچنین، نتایج معکوس ماساژ را نیز باید بدانید.

هنر تماس مستقیم با بافت بدن

پیش از شروع درمان، لمس اولیه پوست همیشه از طریق نوک انگشتان یا شست صورت می گیرد. ابتدا باید یک‌بار منطقه مورد نظر را لمس کرد، تا نقطه سخت شده در بافت شناسایی شود، آن وقت روی آن فشار اعمال کرد.

ابزار بدن

با توجه به منطقه و عضله ای که باید تحت درمان قرار گیرد، از قسمت های مختلف بدن می توان برای ماساژ بافت مورد استفاده کرد. 

پاشنه دست

پاشنه یا کنار دست می تواند برای اعمال فشار های نسبتاً وسیع، مورد استفاده قرار گیرد. این قسمت ها مخصوصاً زمانی مفید است که عضلات بزرگ‌تر مانند پا، باسن، شانه یا عضلات پایین پشت، مورد نظر باشد. پاشنه دست فشار نسبتاً وسیعی را بر بافت
اعمال می کند. زمانی که از پاشنه دست استفاده می کنید، از خم کردن بیش از اندازه مچ خود خودداری نمایید. زمانی که فشار می دهید، سعی کنید متوجه شوید، که آیا پوست به فشار حساسیت نشان می دهد یا خیر؟

مشت

راه دیگر برای وارد آورده فشار وسیع، استفاده از مشت بسته است. هنگام استفاده از مشت، مچ دست را زیاد خم نکنید.

بند انگشتان

سربند انگشت اشاره و وسط می تواند برای اعمال فشار مورد استفاده قرار گیرد. برای جلوگیری از فشار و کشش بیش از اندازه بر نوک انگشتان، از بند انگشتان استفاده می شود. چون این قسمت نسبت به نوک انگشتان حساسیت کمتری دارد، ابتدا باید پوست،
با انگشت لمس شود. آنگاه از بند انگشتان برای اعمال فشار استفاده گردد. در نواحی حساس تر مانند صورت، گردن و دنده ها ترجیحاً نوک انگشتان مورد استفاده قرار گیرند.

شست و نوک انگشتان

از شست و نوک انگشتان، برای اعمال فشار ثابت یا حرکتی استفاده می شود. هنگام استفاده از نوک انگشتان. توجه به مکانیک بدن اهمیت بالایی دارد، زیرا ممکن است آسیب های جدی به عضلات دست و ساعد مخصوصاً نقاط عمقی وارد شود. بهتر است که انگشتان
را با دست دیگر حمایت کنید. تا از باز شدن بیش از اندازه مفاصل اجتناب و از فشار های بیشتر جلوگیری کرد.

مراقب باشید که مفاصل هنگام اعمال نیرو در یک راستا قرار گیرند. هنگامی که استفاده از وزن بدن ممکن نیست، مانند زمانی که روی عضلات پشت گردن کار می کنید، باید کارتان را به تناوب قطع کرده، به داستانتان استراحت بدهید. شست و نوک انگشتان
در همه جای بدن مورد استفاده قرار می گیرند، اما اغلب در نواحی صورت، گردن، زیر بغل، شکم، کشاله ران و تمام قسمت های حساس استفاده می شود.

آرنج

از آرنج برای بعضی از فرورفتگی های بدن استفاده می شود و مخصوصاً قسمت زائده آرنجی برای اعمال فشار بسیار سودمند است. آرنج می تواند یک نیروی فوق‌العاده اعمال کند. بنابراین فشار را باید به آرامی آغاز کرد و به تدریج افزایش داد. در حین
فشار باید به واکنش بیمار توجه خاصی نمود. حساسیت نوک آرنج کمتر از نوک انگشتان و شست است، بنابراین باید ابتدا با انگشتان و شست آزمایش شود و در صورت نیاز از فشار آرنج استفاده گردد. در مناطق حساسی مانند گردن، صورت و کشاله ران، نباید از آرنج استفاده شود.

ساعد

با قسمت زند زیرین ساعد منطقه ای وسیع و عمیقی را می توان تحت فشار قرار داد، مانند عضلات راست کننده ستون مهره ها و عضلات پا. ساعد نیز مانند آرنج حساسیت کمتری دارد و باید قبل از استفاده از آن، بافت بدن را مورد معاینه قرار گیرد. 

تکنیک های ویژه درمان

نگه داشتن

از یک دست یا هر دو دست می توان برای نگه داشتن یک ناحیه از بدن استفاده کرد. این روش به چند منظور استفاده می شود و تأثیر زیادی دارد. 

فشار دادن می تواند به منظور گرم کردن یا برقراری ارتباط استفاده شود. نگه داشتن بعضی از قسمت های بدن با یک یا هر دو دست، باعث گرم کردن موضعی شده و در بیمار آرامش ایجاد می کند. همچنین نگه داشتن باعث ایجاد تأثیرات درونی می شود. بخش
های از بدن با یک یا هر دو دست به آرامی تحت فشار قرار می گیرند. برای ایجاد تغییرات مطلوب بهتر است فشار های متفاوت ولی آهسته با قسمت های مختلف دست اعمال شود.

فشار

فشار یعنی اعمال یک نیروی عمودی به سطح عضلانی، در نقطه‌ای که زیر آن استخوان قرار دارد. بافت عضله بین دست و استخوان تحت فشار قرار می گیرد. از سوی دیگر، فشار در مقابل مقاومت ساختار های عمقی تر بدن اعمال می شود که ممکن است کم و یا
زیاد باشد، به طور موضعی اعمال شود، یا اینکه سطح وسیعی با کل دست تحت فشار قرار گیرد. فشار در نقاط کوچک یا وسیع توسط شست، نوک انگشتان یا آرنج اعمال می شود و تا زمانی ادامه می‌باید، که رهایی در آن قسمت ها احساس شود یا اینکه بیمار به درمانگر بگویید درد در آن منطقه
آرام‌تر شده است.

بلند کردن با انگشت

عضلاتی که بافت‌های آن برجسته هستند، با کمک انگشتان به طور مؤثرتری مورد آزمایش و درمان قرار می گیرند. نمونه بارز این عضلات، عضله جناغی چنبری پستانی، سینه ای بزرگ، بخش های از عضله ذوزنقه (که در قسمت بالای شانه قرار گرفته) و بخش پروکسیمال
دور کننده بزرگ ران هستند. برای انجام این تکنیک، عضله بین شست و بخش اول انگشتان دوم و سوم قرار گرفته است، در این صورت بافت های آن به‌دقت بررسی می شود، تا ترایگرپوینت ها یا نقاط حساس دیگر پیدا شوند. هنگامی که چنین نقاطی پیدا شدند، درمانگر باید آن ها آن‌قدر نگه
دارد، تا احساس کند که رهاشده‌اند.

نکات کلیدی

• انجام بعضی از تکنیک های ماساژ سطح انگیختگی، تعادل و درد را تحت تأثیر قرار می دهد.

• برای انجام ماساژ ، از تکنیک های مختلفی استفاده می شود.

• کمترین تحریک مکانیکی در ماساژ ایستا انجام می شود و در شروع و پایان هر ماساژ از آن استفاده می گردد.

• ماساژ عصبی- عضلانی، روی تنش استراحت عضله تأثیرگذار است و اصولی دارد که رعایت آن ها لازم و ضروری است.

• استفاده از اصول مکانیکی بدن کلیدی است بدن را از آسیب حفظ می کند.

• تکنیک های ویژه درمان عبارت‌اند از: نگه داشتن، فشار و بلند کردن با انگشت.

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا