سیاتیک

شرح بیماری: 
درد شدید در طول عصب سیاتیک را عارضه سیاتیک می‌نامند. ریشه‌های این درد می‌تواند مربوط به ضایعه التهابی عصب (Nerite scatique) یا تحریک ریشه‌های عصب در ستون مهره‌ها (فتق دیسک‌های بین دنده‌ای)، تومور، مننژیت، روماتیسم، تنگی مجرای ستون مهره‌ها و … و یا
ناشی از بیماری‌هایی همچون سل، سیفلیس، نقرس و غیره باشد. درد سیاتیک گاهی در ران، گاهی در زانوی راست یا چپ و به همین طریق جابجا می شود. حتی یک ضربه کوچک، یک شوک و فشار سخت که بتواند باعث پارگی دردیسک های بین مهره ای شود، سیاتیک را به دنبال خواهد داشت.  ساختمان
دیسک ها و دیسک های غضروفی بین آن ها به گونه ای است که در برابر تمامی این فشارها مقاومت می کند و امکان حرکات طبیعی بدن را فراهم خواهد ساخت.
علائم بالینی:
1- درد: مهمترین علامت این بیماری، درد است و گاهی تنها علامت خواهد بود. اما در اغلب موارد، اختلال حساسیت و بازتاب و حرکت و… هم اضافه خواهند شد.  درد گاهی تدریجی است  و بیمار حس مورمور شدن و گزگز دارد. گاهی هم شدید و ناگهانی شده و نیاز به بستری شدن است.  سرما
و رطوبت در بروز این دردها تاثیر دارد. شدت درد متفاوت خواهد بود. در برخی موارد فقط ناراحتی در مسیر عصب حس می شود که برخی از حرکات با پا را مختل می کند و در موارد دیگر درد به حدی شدید می شود که کوچکترین حرکت در پا امکان ندارد. این درد ها غالبا دائمی هستند و
گاهی حتی با عطسه و سرفه و.. شدت پیدا می کند. اگر درد خفیف باشد، راه رفتن ممکن ولی دشوار است و در نهایت خستگی هم به این ناراحتی اضافه می شود. درد در انتهای عصب و به سمت پایین انتشار پیدا می کند اما گاهی هم از وسط ران تجاوز نکرده و با فقط در پشت ساق پا حس می
شود.
2- وضعیت های دفاعی: هم زمان با درد مفصل یا عصب، بدن فرد خود به خود در وضعیتی قرار خواهد گرفت که از شدت درد کم کند این وضعیت را وضع دفاعی یا ضد درد می گویند این وضعیت ها به شرح زیر است:

– اسکولیوز (انحراف جانبی ستون مهرها) که در هنگام ایستادن ظاهر می شود. معمولا گودی اسکولیوز به سمت درد ناک بوده و بیمار در حالت ایستاده وزن خود را بر روی پای سالم می دهد. در این حالت پای معیوب را کمی بالا نگه می دارد. در چنین شرایطی
شانه طرف دردناک پایین تر خواهد بود. این عمل مانع از کشش عصب و پلکسوس خواهد شد.

– در زمانی که فرد خوابیده باشد، پاشنه طرف سیاتیک از پاشنه دیگر بالاتر است.

– بیمار در هنگام راه رفتن می لنگد، پای دردناک را کمتر باز می کند و زانو را به حالت خمیده نگه می دارد. بالا و پایین رفتن از پله وضعیت درد را بدتر می کند.

3-  هیپوتونی یا کاهش تنش: کاهش تنش، بزرگترین علامت سیاتیک است و به این صورت ظاهر می شود که وقتی بیمار بر روی صندلی یا کنار تخت به زانو نشسته است مشاهده می شود پای دردناک عمود بر ساق پا بوده در حالی که پای سالم زاویه منفرجه دارد.
همچنین رباط آشیل، پهن تر به نظر می رسد و گودی پشت قوزک پا کمتر است. این علامت بیشتر در سیاتیک های شدید و طولانی مدت دیده می شود.  در برخی از مواد هم منحنی کف پا مسطح است.

4- آتروفی عضلانی: این حالت به ویژه در سیاتیک های طولانی مدت دیده می شود. این نوع آتروفی در ماهیچه پا محسوس تر از هر جای دیگر خواهد بود اما در پشت ران و عضلات پا هم هست.
5- اختلالات سمپاتیک: در اغلب موارد کبودی و سردی پا وجود دارد و در موارد شدید و طولانی، تعرق کم می شود. پوست نازک شده و در معرض عارضه قرار می گیرد.
سیر تکاملی بیماری

– در روزهای اول تنها علامت بیماری درد است و شدت آن گاهی به حدی است که حتی مانع از بررسی می شود.

–  بعد از 3-2 هفته این درد کم شده و حملات آن هم کم و دیر به دیر خواهد شد تا کلا از بین برود.

– ناراحتی پا که بخصوص در برخی از حرکات پا بیشتر است، چند روز دیگر باقی خواهد ماند و نهایتا بیمار در 3-2 هفته بهبود می یابد.

– گاها بدون این که درد شدت اولیه را داشته باشد، تا چند هفته ادامه پیدا خواهد کرد و علامت های دیگر همانند انحنای ستون فقرات، سقوط خط سرین، آتروفی ماهیچه پا، از بین رفتن رفلکس آشیل و… هم به تدریج ظاهر می شود.

– در این صورت علاج کامل بیماری به کندی صورت گرفته و بیماری 3-2 ماه و گاهی بیشتر طول می کشد.

– غالبا نیز ناراحتی و درد خفیفی در پا می ماند و راه رفتن و برخی از حرکات پا، آنچنان که باید آزاد نیست.

–  توجه داشته باشید که سیاتیک ممکن است 1 یا چند بار عود نماید و به دلیل درد و انحراف ستون فقرات و آتروفی منجر به ضعف و ناتوانی بیمار گردد.