اندام شناسی

ناهنجاری های مفصل ها

ناهنجاری های مفصل ها

ناهنجاری های مفصل ها

مفصل ها برای انجام دادن کارهایی با روش های خاص طراحی شده اندو حرکت های غیرطبیعی یا در جهت غیر طبیعی می تواند به آن ها صدمه بزند. رایج ترین علت های ناهنجاری های مفصلی وارد شدن ضربۀ مستقیم، افتادن، صدمات ناشی ازفعالیت و ورزش است. مشکلات ممکن است ازاستفاده
بیش از اندازه از مفصل یا وضع مادرزادی سرچشمه بگیرند.

نوشته های مشابه

صدمه دیدگی رباط ها

اگر به یک مفصل بیش از ظرفیت طبیعی اش نیرو وارد شود، رباط ها که به طور طبیعی مسئول جلوگیری از حرکات اضافی هستند. دچار کشیدگی یا پیچ خوردگی می شود.

رباط ها دسته هایی محکم و انعطاف پذیر از رشته های بافت پیوندی هستند که انتهای دو استخوان رادر منطقۀ مفصلی به یکدیگر مرتبط می کنند. اگر استخوان های یک مفصل بیش ازاندازه کشیده شوند (حرکت ناگهانی، غیرمنتظره و قوی)، تارهای رباط ها کشیده شده و ممکن است پاره شوند.
نتیجۀ این کشیدگی بیش از اندازه، تورم، درد و انقباض ماهیچه ایی است. مفصل رگ به رگ شده حاصل چرخش رباط هاست. استراحت، گذاشتن یخ روی مفصل، فشار دادن و بالا نگه داشتن آن در بهبود این عارضه مؤثر است اما اگر صدمه جدی باشد (دررفتگی مفصل و…)، به اقدامات تخصصی پزشکی
تخصصی نیاز خواهد بود. 

غضروف گسیخته

این اصطلاح به غضروف زانو اختصاص داده شده است؛ هرچند غضروف ها سطح همۀ استخوان ها را در مفصل ها می پوشانند.

مفصل زانو دارای یک صفحۀ فرورفته از غضروف است که به آن منیسکمی گویند. منیسک ها شبیه حرف C هستند و از نوع غضروف های محکم رشته اند. این رشته ها در انتهای استخوان ران و ابتدای منیسک ها بین انتهای ران و بالای تیبیا قرار دارند. منیسک داخلی در سمت داخل و منیسک
خارجی در سمت خارج قرار گرفته اند. منیسک ها باعث استحکام مفصل می شوند و کمک می کنند تا در حالت ایستاده، زانو حالت قفل شده و ثابت داشته باشد. اگر زانو ناگهان بپیچد، منیسک ها نیز کشیده یا کنده می شوند. این حالت هنگام ورزش بیشتر اتفاق می افتد. در چنین شرایطی در
صورت وجود درد، عمل جراحی ضروری است.

کندرو مالاشیا

این بیماری مربوط به زانوست .هنگامی که زانو راجمع می کنیم، درد در زانو پدید می آید .پس از استراحت، حالت سفتی در ناحیة جلویی زانو حس می شود.علت این امر غیرطبیعی بودن حالت غضروف زانوست.این بیماری معمولاً نیازمند محرک هایی چون ضربة ناگهانی یا صدمات مکرر است
تا خود را نشان دهد.

شانۀ یخ زده

این اصطلاح زمانی به کار می رود که فرد آسیب دیده نتواند مفصل شانه اش را به دلیل التهاب و درد حرکت بدهد.عامل شانۀ یخ زده یا کپسول مفصلی چسبنده، صدمه دیدگی مفصل شانه یا استفادۀ بیش از اندازه از آن است. این حالت پس از بی حرکت کردن طولانی مدت شانه به دلیل شکستگی
بازو نیز رخ می دهد. البته گاهی هیچ علت پیشینی در کار نیست. درد ممکن است آن قدر شدید باشد که حرکت بازو و شانه را از بین ببرد. بی حسی و استفاده ازمسکن ها می تواند شرایط را بهترکند. این بیماری معمولاً به مرور زمان برطرف می شود.

ناهنجاری های مفصل ها

پینۀ پشت پا 

این اصطلاح زمانی به کار می رود که قاعدۀ شست پا بزرگ و بافت نرم آن ملتهب و ضخیم شده باشد.

در این بیماری، شست پا به سمت بقیۀ انگشتان برمی گردد. این حالت در زنان بیشتر پیش می آید و جنبۀ ارثی دارد. به علاوه، زاویۀ استخوان کف پایی شست تغییر می کند؛ در حالی که زاویۀ انگشتان در خلاف جهت این تغییر قرار دارد. راه رفتن در این شرایط، دردناک است. درصورت
پیشرفت بیماری، جراحی تنها درمان است که در آن، قسمتی از استخوان را برای اصلاح زاویۀ آن برمی دارند.

مفصل های جا به جا شده (دررفتگی مفصلی)

دررفتگی یعنی تغییر مکان مؤثر استخوان های مفصلی ازجایگاه طبیعی و اصلی خود.

دررفتگی ممکن است جزئی یا کامل باشد. در دررفتگی جزئی، استخوان به مقدار کم تغییر مکان می دهد اما دردررفتگی کامل، استخوان به طور کامل از مجموعۀ مفصلی جدا می شود. دررفتگی ها معمولاً در اثر افتادن یا صدمات هنگام ورزش به وجود می آیند. به ندرت ممکن است دررفتگی
باعث آسیب دیدگی عصب، رگ ها یا بافت های نرم دیگر شود. مفصل دررفته به سرعت ورم می کند و دردناک می شود و ظاهر بیرونی آن با مفصل مشابه در طرف دیگر بدن متفاوت به نظر می آید. مفصل های برخی مردم برای دررفتگی آماده اند. علت این امر آن است که ساختمان طبیعی انتهای استخوان
های آن ها با دیگران کمی تفاوت دارد یا اینکه رباط های آن ها به طور مادرزادی نرم است. 

ناهنجاری های لگن خاصره درکودکان 

تقریباً همۀ ناهنجاری های غیر طبیعی استخوان و مفصل که در کودکان اتفاق می افتد، به دلیل صدمات است اما امکان دارد که دردناک بودن لگن یا بدشکل بودن (ناقص الخلقه) آن به دلیل نقص مادرزادی، عفونت استخوان یا بیماری اکتسابی باشد.

بیماری پرتز

به نظر می رسد که علت این بیماری نقص در خون رسانی به قسمت سر استخوان ران است.

در این بیماری سر استخوان ران نرم می شود و تغییر شکل می دهد. درد در ناحیۀ ران و سرین (باسن) پیدا می شود و حتی ممکن است فرد را به لنگیدن دچار کند. بیماری پرتز بیشتر در یک طرف دیده می شود. این بیماری در پسران رایج تر از دختران است و در فاصلۀ 4تا8 سالگی رواج
بیشتری دارد. علت اصلی بیماری پرتز نامعلوم است اما چنین به نظر می رسد که در نتیجۀ کاهش گردش خون به وجود می آید. درمان آن استراحت، بی حرکت بودن پا و گاهی تحت کشش قرار دادن مفصل یا جراحی است. این بیماری در صورتی که درمان نشود، به استئوارتریت منتهی می گردد.

التهاب بورسا

التهاب بورسا (بالشتک روی یا کنار مفصل ) با درد، قرمزی و تورم همراه است.

بورسا کیسه ایی پر از مایع است که مانند یک بالشتک روغن کاری مفصل عمل می کند و باعث کاهش ساییدگی میان عضلات، رباط ها و استخوان می شود. فشار دائمی یا تکراری یا ضربۀ ناگهانی می تواند در بورسا تورم والتهاب ایجاد کند. این حالت در هر یک از مفصل ها ممکن است رخ دهد
اما رایج ترین محل آن مفصل زانو و آرنج است.

علت های زیر می توانند زمینه ساز التهاب بورسا باشند:

روماتیسم مفصلی، نقرس، صدمات قبلی مفصلی، و دررفتگی مکرر. به ندرت علت این عارضه عفونت باکتریال است. درمان آن استراحت، استفاده از داروهای ضدالتهاب و در صورت امکان، تخلیۀ مایع مفصلی از بورساست. گاهی نیز تزریق کورتیکوستروئید انجام می شود. 

تکثیرغیرطبیعی سلول های لگن (DDH2)

این حالت در اثر پهن بودن سر استخوان ران یا قرار گرفتن آن در نقطۀ دیگری از لگن به وجود می آید.

این مشکل به راحتی پس از تولد کودک در معاینات ابتدایی تشخیص داده می شود. گاهی ممکن است مفصل اصلی از بین برود و به ندرت سر استخوان ران در جای دیگر قرار گیرد. اگر عارضه در کودک تشخیص داده شود، به راحتی می توان آن را در طی دورۀ رشد او بررسی و به روش های مختلف
مثل گچ گیری، آتل گیری یا وسایل فلزی آتل گونه و حتی جراحی  درمان کرد. اگر این بیماری خفیف باشد، ممکن است تشخیص داده نشود و وقتی که کودک به راه می افتد، لنگیدن او جلب توجه کند.

اپی فیز لغزنده

سراستخوان ران ممکن است به مرور از جای خود حرکت کند؛ به این حالت اپی فیز لغزنده می گویند.

سر توپ مانند استخوان ران که به آن ((اپی فیز)) می گویند به وسیلۀ یک غضروف رشد از بدنۀ آن جدا شده است. این ناحیه محلی است که مسئلۀ لغزیدن اپی فیز در آن اتفاق می افتد. این جا به جایی  ممکن است آرام یا ناگهانی و همراه با چاقی باشد. سن رواج عارضه، سن رشد است؛
زیرا در این سن هورمون رشد ترشح می شود و این هورون نرم شدن بافت ها را به دنبال دارد. درمان به وسیلۀ جراحی انجام می گیرد و در صورت نیاز، از میخ های مخصوص نیز استاده می شود.

آرتریت (التهاب مفصل)

 آرتریت اصطلاحی است که برای گروهی از بیماری ها که باعث صدمات مفصلی می شوند، به کار می رود. ویژگی آرتریت،درد، تورم و محدودیت حرکت است. رایج ترین بیماری در این گروه، استئوآرتریت است که در میان بزرگ سالان در جهان رایج است. آرتریت روماتوئید در هرسنی ممکن است
دیده شود ولی معمولاً بعد از 40 سالگی بروز می کند. 

استئوآرتریت( سائیدگی مفصلی)

 دراین بیماری، غضروف انتهای استخوانی که در داخل مفصل قرار داردتخریب می شود این بیماری با درد و ورم همراه است.

بیماری استئوآرتریت به سختی از بیماری آرتریت روماتوئید تشخیص داده می شود اما این دو بیماری عامل ها و روندهای متفاوتی دارند. استئو آرتریت ممکن است فقط یک مفصل را در گیر کند و با صدمات محدود(منطقه ای) شروع شود. در این بیماری دردها گاه به گاه است و تخریب مصل
ممکن است به دلیل مادر زادی، صدمه دیدگی، عفونت یا چاقی زودتر رخ دهد. از آنجا که غضروف یا افزایش سن تخریب می شود.

 معمولاً همۀ افراد بالای 60 سال به حالت خفیف این بیماری دچار می شوند. نشانه های اصلی آن عبارت اند از: درد، ورم، که با فعالیت بدتر می شود و با استراحت کاهش می یابد، مقداری سفتی پس از استراحت، محدودیت حرکت، ایجاد صدا هنگام حرکت مفصل، و احساس درد در نقطه ای
دورتر از مفصل( نقطه ای که عصب مفصل در آنجا حضور دارد). راه درمان این بیماری؛ علامت درمانی و تغییر روش های زندگی است.

مکان های پیدایش استئوآرتریت

دو الگو برای استئو آرتریت وجود دارد؛ 

1- در مفصل های بزرگ که غضروف مفصلی با افزایش سن خراب می شود.این روند با چاقی سرعت می گیرد.

2- در مفصل های کوچک که جنبة ارثی دارد.

 مفصل سالم

غضروف های مفصلی که انتهای استخوان ها را می پوشانند، صاف اند و قابلیت فشرده شدن دارند . آن ها به وسیلة مایع درون مفصلی لغزنده می شوند و با کمترین سایش حرکت می کنند.

استئوپروز در مراحل اولیه

در این حالت، غضروف مفصلی نازک می شود و درسطح آن شیارهایی ظاهر می گردد. استئوفیت ها پدید می آید، لایة سینویال ملتهب می شود و مایع اضافی تولید می کند.

استئوآرتریت در مرحلة آخر

در این مرحله ، غضروف و استخوان کاملاً تخریب شده اند. استخوان ها به یکدیگر ساییده می شوند ، ضخیم و درشت می شوند وناراحتی زیادی ایجاد می کنند. کپسول مفصلی ضخیم می شود. 

تعویض مفصل

هرگاه نشانه های استئوآرتریت لگن با دارو قابل کنترل نباشد، از مفصل های مصنوعی به جای مفصل اصلی استفاده می شود. از این مفصل ها در درمان شکستگی های لگن نیز می توان استفاده کرد. این مفصل ها از فلز، سرامیک یا پلاستیک ساخته می شوند. آن ها یک محور، یک سر توپ مانند
و محلی برای قرارگرفتن در لگن دارند.

مفصل های دیگر که قابل تعویض نیزهستند، عبارت اند از:

زانو، شانه و مفصل های کوچک دست. پس از تعویض مفصل، درد ادامه نمی یابد اما فیزیوتراپی لازم است تا عضلات تقویت شوند و کارکرد کامل خود را به دست آوردند.

آماده سازی لگن

با ایجاد شکاف در پوست و کنار زدن عضلات و رباط ها ، مفصل آشکار می شود. سر مفصل تعویض می شود.

ناهنجاری های مفصل ها

آرتریت روماتوئید

این بیماری از گروه بیماری های خود ایمنی است که  در آن دستگاه ایمنی بر ضد بدن وارد عمل می شود. در این بیماری مفصل ها مورد حمله قرار می گیرند؛ هرچند ممکن است چند دستگاه دیگر نیز درگیر شوند.

این بیماری زمانی پیدا می شود که دستگاه ایمنی بدن بر ضد بافت های خود به ساختن آنتی بادی می پردازد. آنتی بادی ها غشای مفصلی درون مفصل را در مورد حمله قرار می دهند. استخوان های مفصل ورم می کنند و تغییر شکل می دهند. درد و محدودیت حرکت نیز وجود دارد. نشانه های
اولیۀ بیماری، تب، رنگ پریدگی پوست و ضعف است. به طور خاص، مفصل های کوچک دچار این بیماری می شوند. انگشتان دست و پا به یک اندازه نشانه ها را بروز می دهند. برجستگی های بدون درد در مناطق فشار، مانند ساعد، به وجود می آیند. پوست روی مفصل نازک و شکننده می شود.

صبح ها سفتی مفاصل بیشتر و در طول روز کمتر است. بیماری ممکن است گاهی بدتر و گاهی بهتر شود. با آزمایش خون می توان به وجود عامل رومانوئید (Rhf) پی برد. این بیماری می تواند چشم ها، پوست، قلب، اعصاب و شش ها را درگیر کند. گاهی کم خونی نیز گسترش می یابد. درمان
بیماری آرتریت روماتوئید از داروهای ضعیف ضد التهابی شروع می شود و در صورت نیاز، تا داروهای سرکوب کنندۀ دستگاه ایمنی پیش می رود.

التهاب مفصل

در این تصویر، بندهای وسطی انگشت ها، به شدت صدمه دیده اند ( قرمز)، علت این امر، آرتریت روماتوئید است. التهاب باعث تغییر شکل و خمیدگی انگشتان شده است.

محل های پیدایش آرتریت روماتوئید مفصل های کوچک، به ویژه در دست ها، اولین محل های پیدایش این بیماری هستند. معمولاً هر دو دست به طور هم زمان گرفتار می شوند. ممکن است التهاب به مفصل های بزرگ (مچ، شانه) سرایت کند.

محل های پیدایش آرتریت روماتید

مفصل های کوچک، به ویژه در دست ها اولین محل های پیدایش این بیماری هستند. معمولاً هر دو دست به طور همزمان گرفتار می شوند.ممکن است التهاب به مفصل های بزرگ (مچ،شانه) سرایت کند.

مفصل سالم

در یک مفصل سالم غضروف صاف است و رباط ها، تاندون ها و عضلات به طور طبیعی کار می کنند.

مراحل اولیۀ آرتریت روماتوئید

غشای مفصلی ملتهب و ضخیم می شود. در مفصل گسستگی به وجود می آید و مایع اضافی در آن جمع می شود.

در مرحلۀ نهایی آرتریت روماتوئید، غشای مفصلی ضخیم است. غضروف و استخوان تخریب شده اند. کپسول مفصل و غلاف تاندون ملتهب می شوند.

شست متورم

بلورهای اسید اوریک ( زرد کم رنگ) در بافت نرم رسوب کرده اند و ممکن است به صورت موادی شبیه به گچ از پوست خارج شوند.

نقرس

در نقرس، بلورهای اسید اوریک در مفصل تشکیل می شوند و آرتریت بسیار دردناکی را ایجاد می کنند. این بیماری در هر مفصلی می تواند پدید آید اما در انگشت شست پا شایع تر است.

نقرس نوعی بیماری وابسته به بلور است که ممکن است با یک درد ناگهانی و ورم و قرمز در هر مفصلی رخ دهد. مردان بیشتر از زنان دچار این بیماری می شوند. در زنان ابتلا به این بیماری معمولاً بعد از یائسگی رخ می دهد. وجود مشکل سوخت و ساز در بدن، که علت نامعلوم داشته
باشد( اغلب ارثی است) می تواند باعث تجمع اسید اوریک شود.

اسید اوریک معمولاً ترکیبی محلول است که به وسیلۀ خون جمع آوری و از راه ادرار دفع می شود. در نقرس، اوره از حالت محلول در می آید و در مایع غضروفی به صورت بلور رسوب می کند. مفصل قرمز، گرم، متورم و بسیار دردناک می شود. نقرس خود به خود یا با مصرف الکل، اشکال خاص
جراحی یا در نتیجۀ مصرف دارو ها( مانند ادرار آورها) یا شیمی درمانی به وجود می آید.

دارو درمانی باعث کنترل درد حین حمله و کمک به پیشگیری از بازگشت بیماری می شود. 

تخلیۀ مفصل

در تخلیۀ مفصل، مایع اضافی را از مفصل ورم کرده بیرون می آورند. این کار به وسیلۀ یک سوزن و سرنگ پس از  بی حسی موضعی انجام می شود. تخلیۀ مفصل می تواند جنبۀ درمانی یا تشخیصی یا هردو را داشته باشد؛ مثلاً ممکن است مایع را برای تشخیص وجود بلورهای  اسید اوریک در
نقرس یا کاهش تورم و درد تخلیه کنند. به همین روشمی توان دارو را به درون مفصل تزریق کرد.

تخلیۀ زانو

کشکک را در حالت استراحت قرار می دهند. آن گاه سوزن را وارد فضای زیر کشکک می کنند و مایع را بیرون می کشند.

 

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا