کلسیم
کلسیم
این عنصر با اسامی کربنات کلسیم، کلرید کلسیم، سیترات کلسیم، گلوبیونات کلسیم، گلوسپتات کلسیم، گلوکونات کلسیم، لاکتات کلسیم و فسفات کلسیم شناخته شده است. کلسیم به صورت قرص، کپسول و تزریقی استفاده می شود که قرص و کپوسل را میت وا نبدون نسخه پزشک مصرف نمود ولی اشکال تزریقی باید با دستور پزشک استفاده شوند.
نقش کلسیم برای بدن
مهمترین و عمده ترین عنصر معدنی در بدن کلسیم است که حدود 90 درصد استخوان ها و دندان ها از این عنصر تشکیل شده است. مهمترین اثرات کلسیم برای بدن شامل:
1- تشکیل و حفظ استحکام استخوان ها و دندان ها
2- کمک به انتقال پیام های عصبی
3- کمک به انقباض عضلانی
4- لخته شدن خون
علائم کمبود کلسیم در بدن
در صورت که بدن شما به اندازه کافی کلسیم دریافت نکند، بدن مجبور است برای تامین کلسیم مورد نیاز خود، به سراغ اسکلت استخوانی رفته و در نتیجه استخوان ها تجزیه خواهند شد. در این شرایط، کمبود طولانی مدت کلسیم منجر به پوکی استخوان و در نتیجه افزایش شکنندگی استخوان ها به ویژه در لگن، مهره ها و مچ دست خواهد شد. اما اگر این کمبود شدید شود، عوارض زیر را به دنبال خواهد داشت:
1- کاهش میزان کلسیم خون
2- تحریک غیر طبیعی سیستم عصبی بدن
3- گرفتگی عضلانی دست، پا و صورت
توجه داشته باشید که مهمترین علت بیماری راشی تیسم در کودکان و استئومالایسی در بزرگسالان، کمبود ویتامین D است.
نیاز روزانه بدن به کلسیم
به منظور آگاهی از نیاز روزانه بدن به عنصر کلسیم، از جدول زیر کمک بگیرید:
|
محدوده سنی |
نیاز روزانه بدن (برحسب میلی گرم) |
|
تولد تا 1 سالگی |
525 |
|
3-1 سالگی |
350 |
|
6-4 سالگی |
450 |
|
10-7 سالگی |
550 |
|
پسران 18-11 سال |
1000 |
|
دختران 18-11 سال |
800 |
|
سنین 19 سال به بالا |
700 |
لازم به ذکر است که در دوران بارداری نیازی به مصرف بیشتر کلسیم نیست ولی در دوران شیردهی باید مصرف روزانه به میزان 550 میلی گرم افزایش یابد.
نیاز بدن در زمان کمبود کلسیم
افراد مبتلا به راشی تیسم و استئومالایسی باید از ویتامین D استفاده کنند اما در هر حال کودکان مبتلا به راشیتیسم باید به میزان 800 میلی گرم در روز و بزرگسالان باید روزانه 1000 میلی گرم یا بیشتر مکمل کلسیم مصرف نمایند. اما در صورتی که فردی دچار کمبود شدید کلسیم باشد باید در بیمارستان بستری شده و تزریق کلسیم برای او صروت گیرد.
رژیم های غذایی حاوی کلسیم
در مناطقی که آب معدنی دارند، مقادیری از کلسیم در آب شرب وجود دارد اما منایع غنی از این عنصر عبارتند از شیر و محصولات لبنی، سبزیجات دارای برگ های سبز تیره، فندق، لوبیا و نخود. لازم است بدانید که هر لیوان شیر، 600 میلی گرم کلسیم دارد.
ضرورت استفاده از مکمل ها
توجه داشته باشید که گاهی بدن شما نیاز به مصرف مکمل کلسیم دارد که برخی از موارد لزوم استفاده از مکمل ها را بیان خواهیم نمود:
1- در صورتی که در رژیم غذایی شما کلسیم کافی وجود نداشته باشد، بدن دچار کمبود شده و باید مکمل استفاده شود.
2- با توجه به این که در دوران شیردهی میزان کلسیم بدن به شدت کم می شود، زنان در این دوران باید از مکمل استفاده کنند در غیر این صورت، اسکلت مادر تجزیه می شود تا کلسیم بدن تامین شود.
3- در افراد مبتلا به پوکی استخوان مصرف مکمل به تنهایی اثرگذار نیست بلکه باید درمان های جایگزینی هورمون با درمان های دیگر نیز به کار برده شود.
خطرات استفاده بیش از حد کلسیم
توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد کلسیم مضر بوده و عوارض زیر را خواهد داشت که تا زمانی که کلسیم به همراه ویتامین D مصرف نشود، رفع نمی گردند:
1- کاهش تجمع آهن و روی جذب شده
2- یبوست و تهوع
3- افزایش ضربان قلب
4- تشکیل سنگ و آسیب به کلیه ها در افراد مستعد
