| نام دارو | متوترکسات |
| نام لاتین دارو | (Methotrexate) |
| نام تجاری دارو | ماکسترکس، روماترکس، ترکسال |
| به صورت | قرص ، کپسول و آمپول |
| دانسته های متداول |
متوترکسات یک داروی ضد سرطان بوده که به همراه سایر داروهای ضد سرطان در درمان لوسمی یا سرطان خون و تومورهای تو پر نظیر تومور سینه، مثانه، سر و گردن به کار می رود. همچنین از این دارو در گذشته برای درمان پسوریازیس شدید و کنترل نشده استفاده می شد. این رویه مصرف تا زمانی که داروهایی با عوارض کمتر جایگزین آن شدند همچنان ادامه داشت. متوترکسات در روماتیسم مفصلی شدید که به سایر درمان ها پاسخ نداده است، نیز مورد استفاده قرار می گیرد. پس از آنکه بیماری کنترل شد دوز مصرفی متوترکسات نیز به حداقل می رسد. همانند اغلب داروهای ضد سرطان، متوترکسات نیز هر دو نوع سلول سالم و ضد سرطانی را درگیر می کند و لذا اثرات مفید آن به علت عوارض جانبی و سمیت آن محدود خواهد شد. وقتی از دوزهای بالای متوترکسات استفاده می شود، معمولاً این دارو را به همراه اسید فولینیک تجویز می کنند تا از اثرات مخرب آن بر سلول های طبیعی مغز استخوان جلوگیری شود.
|
| دانسته های دارویی |
دارویی که تجویز شده برای درمان بیماری تان مناسب است از تغییر دوز آن بدون دستور پزشک خودداری کنید. |
| طبقه بندی دارویی |
گروه دارویی:
|
| تعداد دفعات مصرف |
|
| مقدار مصرف در بزرگسالان |
در سرطان، میزان مصرف براساس نوع بیماری، وزن بد و پاسخ آن تعیین می شود.
|
| دوران حاملگی |
تجویز نمی شود. متوترکسات سبب نقایص مادرزادی در جنین می شود. |
| دوران شیر دهی |
توصیه نمی شود. این دارو وارد شیر می شود و شیرخوار را به شدت متأثر می کند. |
| موارد مصرف در کودکان |
تنها در درمان سرطان بکار می رود.کاهش مقدار مصرف ضروری است. |
| موارد مصرف در افراد بالای 60 سال |
احتمال افزایش عوارض جانبی وجود دارد. |
| مصرف طولانی مدت |
مصرف طولانی مدت متوترکسات در درمان روماتیسم مفصلی لازم است به محض کنترل بیماری، مقدار مصرف را تا حد امکان و رسیدن به کمتری میزان اثر، کاهش دهید. |
| مصرف بیش از اندازه |
معمولاً مصرف ناآگاهانه مشکلی بوجود نمی آورد ولی اگر بیش از آن مصرف شود و یا باعث آسیب مغز استخوان ایجاد تهوع و دل درد شود بلافاصله به پزشک اطلاع دهید. |
| مصرف دارو همراه با الکل |
مصرف نکنید.الکل ممکن است سبب افزایش اثرات جانبی متوترکسات شود. |
| مصرف دارو در هنگام انندگی و مشاغل پرخطر |
مشکل خاصی وجود ندارد. |
| قطع مصرف دارو |
مصرف دارو را بدون مشورت پزشک قطع نکنید. قطع مصرف دارو ممکن است به عود بیماری بیانجامد. |
| فراموش کردن یک وعده مصرف دارو |
به محض یادآوری مصرف کنید. |
| شروع تاثیر |
60-30 دقیقه |
| زمان تاثیر |
بروزاثرات کوتاه مدت 15-10 ساعت طول می کشد. |
| رژیم غذایی پیشنهادی |
ندارد. |
| توصیه های ضروری |
|
| اقدامات احتیاطی خاص |
مطمئن هستید که پزشکتان میداند که:
|
| نگهداری دارو |
در ظروف در بسته در دمای اتاق به دور ازدسترس کودکان قرار دهید. پس از لمس قرص ها، دست ها را بشویید. |
| عوارض جانبی |
تهوع و استفراغ ممکن است در عرض چند دقیقه پس از مصرف متوترکسات رخ دهد. اسهال و زخم های دهانی از عوارض جانبی شایعی هستند که چد روز پس از آغاز درمان رخ می دهند.
|
| تداخل دارویی |
ایبوپروفن (بروفن) پیروکسیکام تری متوپریم سیکلوسپورین فنی توئین کتوپروفن مفنامیک اسید ملوکسیکام ناپروکسن |
| داروهای جایگزین | |
| برچسب ها | متوترکسات |
