بتامتازون

بتامتازون در ردهی درمانی داروهای کورتیکو استروئیدی ( کورتونی )میباشد که در طبقه بندی درمانی جزو داروهای غدد فوق کلیوی نیز قرار می گیرد. این دارو هم از طریق خوراکی و هم از راه های دیگری مانند موضعی یا تزریقی مورد استفاده قرار میگیرد. از شکل تزریقی آن در بیماری خشکی مفاصل استفاده می شود. بتامتازون به دلیل مکانیسم خاصی که دارد منجر به کاهش اثرگذاری سیستم ایمنی بدن می شود. این دارو به خصوص در بیماری هایی که به علت تقویت سیستم ایمنی و آسیب رساندن این سیستم به بدن ایجاد می کند. از قبیل لوپوس یا هپاتیت ناشی از نقص ایمنی، روماتیسم، آسم و آلرژی تجویز می گردد. بتامتازون به شکل پماد ( موضعی )،  قرص، قطره و آمپول تولید شده و در بیماری هایی که مستقیما ناشی از اختلالات غدد هیپوفیز و فوق کلیه یا نارسایی های خونی میباشد نیز مورد استفاده قرار میگیرد. تحقیقات نشان داده است که بتامتازون غیر از موارد مصرف یاد شده همچنین در ادم مغزی نیز مؤثر واقع شده است.

بتامتازون را می توان به صورت موضعی در درمان انواع ضایعات پوستی از قبیل اگزما یا پسوریازیس نیز استفاده نموده همانند بسیاری از داروهای هم رده با عملکرد مشابه وقتی بیماران این دارو را در شروع دوره درمانی با دوز کم مصرف می کنند دارای عوارض بسیار ناچیزی می باشد و این حالت زمانی که ممکن است دارو را با دوز بالا شروع کنند بسیار شدید بوده و ممکن است عوارض جانبی متعدد و گستردهای را به وجود بیاورد که شامل افزایش فشار خون، ادم ریوی، سردرد، تکرر ادرار، زخم های گوارشی، تاریدید، پرنوشی، آکنه، درد در ناحیه سرین، تشدید اختلالات روانی می باشند. این دارو در زنان یائسه و افراد سالخورده موجب پوکی استخوان و افزایش فشار خون می شود لذا باید با تحت نظر پزشک مصرف شود. در طول دوره درمان با این دارو لازم است که مصرف سدیم محدود شده و مصرف پتاسیم افزایش پیدا کند. اثربخشی بتامتازون در صورت مصرف همزمان با داروهایی از قبیل «ریفامپین» «کابامازپین» «فنوباربیتال» «فنیتوئین» و «پریمیدین» به حداقل می رسد. این دارو می تواند اثرات داروهای کاهش دهنده ی  قند خون یا فشار خون را پایین بیاورد. در صورت تداخل دارویی بتامتازون با داروهای NSAIDS یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی خطر به وجود آوردن عوارض و خونریزی گوارشی را تا حدود زیادی افزایش می دهد. بتامتازون با داروی دیگری که میفه پرسیتون نام دارد هم منع مصرف دارد. در صورت مصرف موضعی پماد بتامتازون که بیشتر از 7 روز طول بکشد احتمال ایجاد استریا ( ترک پوست ) بالا می رود بنابراین دارو را به صورت مقطعی و کوتاه مدت مورد استعمال قرار دهید. 

• مصرف زیاد آن خطرات قابل توجهی ندارد.
• میزان وابستگی به این دارو کم است.
• مصرف این دارو نیاز به نسخه پزشک دارد.

دارویی که برای شما تجویز شده است، برای درمان بیماریتان مناسب است. از تغییر دوز آن بدون دستور پزشک خودداری کنید.

گروه دارویی:

ضد التهاب، سرکوب ایمنی (کورتون)

معمولاً یک بار در روز در شکل خوراکی یا تزریقی آن طبق دستور پزشک

در شکل پماد و مصرف موضعی آن 2 تا 3 بار در روز طبق دستور پزشک فقط برای 3 تا 5 روز مختلف می باشد براساس دستور پزشک مصرف نمایید.

وقتی دارو را به طور موضعی مصرف می نمایید مشکل خاصی وجود ندارد در مصرف خوراکی نیزدر دوز طبیعی دار مشکلی ایجاد نخواهد کرد، بهتر است با پزشک مشورت نمایید.

در مصرف موضعی مشکل خاصی وجود ندارد ، در مصرف خوراکی نیز در دوز طبیعی نباید مشکل خاصی برای شیرخوار بوجود آید، بهتر است با پزشک مشورت شود.

کاهش دوز ضرروی است.

کاهش دوز ضرروی است.

بیمارانی که به طور مرتب بتامتازون مصرف می کنند باید با یک کارت نام دارو ،دوز آن و نوع بیماری خود را نوشته و همراه خود داشته باشند. مصرف طولانی مدت و خوراکی این دارو باعث زخم معده و روده ، نازکی پوست ، شکنندگی استخوان ها، ضعف عضلانی و مهار فعالیت غده فوق کلیه می شود. مصرف طولانی مدت و موضعی بتامتازون باعث نازکی پوست می شود و فرد را به انواع عفونت های پوستی مستعد می گرداند. همچنین مصرف طولانی مدت بتامتازون باعث اختلال رشد در کودکان می شود.

معمولاً مصرف ناآگاهانه مشکلی را به وجود نمی آورد اگر بیش از آن مصرف شود و علائمی غیر طبیعی ظاهر گردد سریعاً به پزشک اطلاع دهید.

کمتر مصرف نمایید، بتامتازون فرد را به زخم معده یا روده مستعد می کند.

مشکل خاصی ندارد.

مصرف دارو را نباید یکباره قطع کنید، قطع ناگهانی داروباعث ایجاد اختلال در غده هیپوفیز و فوق کلیه می شود. پزشک دارو را به تدریج کم می کند تا نهایتاً قطع نماید.

به خاطر آوردید سریعاً بخورید، اگر تا وعده بعدی کمتر از 2 ساعت مانده، می توانیدکل دوز را در یک وعده مصرف نمایید.

آمپول، تا 30 دقیقه؛ سایر اشکال، تا 48 ساعت

تا 24 ساعت

وقتی قرص بتامتازون را مصرف می کنید به این توصیه ها توجه فرمایید، از مصرف نمک خودداری کنید، مواد حاوی پتاسیم (موجود در موز، پرتقال، سبزیجات، غلات ) را بیشتر مصرف کنید.

داروی موضعی بتامتازون را تحت هیچ شرایطی برای پوست صورت، اطراف ناحیه تناسلی، مقعدی یا زیر بغل خود مورد استفاده قرار ندهید. بیماران سالخورده ای که مجبور هستند این دارو را به صورت خوراکی مصرف نمایند بهتر است از ویتامین و مکمل های کلسیمی همزمان با این دارو استفاده کنند. در صورتی که با افزایش وزن، ورم صورت یا سایر اعضاء مواجه شدید بلافاصله پزشک را مطلع کنید. اگر از قطره چشمی بتامتازون استفاده میکنید و با گذشت 5 روز از دوره درمانی علائمی از قبیل قرمزی، تورم و خارش چشم ها را مشاهده کردید دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید. زمانی که از قطره چشمی استفاده می کنید بلافاصله لنز را داخل چشم قرار ندهید بلکه بهترین زمان برای قرار دادن لنزها در چشم حدود 30 دقیقه  پس از استفاده از قطره چشمی می باشد. اگر قصد استعمال پماد بتامتازون را به منظور بهبود آثار سوختگی ادرار نوزادتان دارید بهتر است به هیچ وجه از کهنههای چسبنده یا شورتهای پلاستیکی به این منظور استفاده نکنید. به طور کلی طریق مصرف انواع کرم، پماد یا لوسیون بتامتازون به این صورت است که پس از قرار دادن این مواد به صورت یک لایه نازک آن را به آرامی روی موضع مورد نظر ماساژ دهید.

مطمئن هستید پزشک تان می داند که:

• از  بیماری سل رنج می برید.
• درگیر عفونت های مختلفی هستید.
• مدت ها است از مشکل کبدی یا کلیوی رنج می برید.
• سایر داروها را هم زمان مصرف می کنید.

در ظروف در بسته در دمای اتاق و به دور از نور و دسترس اطفال نگهداری کنید.

معمولاًعوارض وخیم دارو با مصرف دوز بالا ، شکل خورای و مصرف طولانی مدت آن بوجود می آید عارضه شکل موضعی دارو به نسبت خوراکی آن کمتر است.

• سوء هاضمه:به صورت گسترده مشاهده شده است ، در صورت مشاهده حتما با پزشک مشورت شود.
• افزایش وزن/ تغیر خلق: ، به ندرت مشاهده شده است ، در صورت مشاهده حتما با پزشک مشورت شود.
• آکنه (جوش های غرور): ، به ندرت مشاهده شده است ، در صورت مشاهده حتما با پزشک مشورت شود.
• ضعف عضلانی/نازک شدن پوست: ، به ندرت مشاهده شده است ، در صورت مشاهده حتما با پزشک مشورت شود.
• مدفوع سیاه یا خونی: ، به ندرت مشاهده شده است ، در صورت مشاهده حتما با پزشک مشورت شود ، در صورت مشاهده عوارض بلافاصله قطع و با پزشک مشورت شود ، در صورت مشاهده عوارض فورا با پزشک مشورت شود.