| نام گیاه | کتان |
| نام علمی | Linum usitatissimum |
| نام لاتین | Flax |
| اسامی دیگر | دانه کتان، Lint Bells |
| دانسته های متداول |
تیره: کتانیان ( Linaceae ) گروه مصرفی: ملین ها، کاهنده چربی ها، ضد سرطان ها کتان گیاهی علفی است که ارتفاع آن به 5/1 متر می رسد. برگ های آن سبز رنگ بوده و بدون دمبرگ و نوک باریک با حاشیه کامل است. گل های آبی رنگ کتان درون گردن های پانیکول شکل قرار گرفته اند. |
| بخش دارویی |
دانه ( روغن گیری شده، خشک شده ) |
| روش جمع آوری و نگهداری |
بخش های هوایی گیاه کتان، بعد از فصل گل دهی، جمع آوری شده و ساقه ها جهت ساختن پارچه های کتانی ارسال می شوند. میوه گیاه جهت جداسازی دانه ها و روغن گیری در شرایط دمایی زیر 35 درجه سانتی گراد و با روش فشاری صورت می گیرد. روغن حاصل از کتان در ظروف تیره و به دور از نور خورشید و رطوبت در یخچال نگهداری می شود. |
|
محل رویش |
در تمامی نقاط دنیا محل رویش کتان در ایران در استان هرمزگان، کرمان، سیستان و بلوچستان، لرستان، آذربایجان غربی و اصفهان پراکنش دارد. |
| ویژگی های گیاه |
گیاه کتان دارای ساقه های افراشته و غیر منشعب می باشد که در صنعت تولید پارچه های کتانی به کار می رود. میوه این گیاه کپسول مانند و کروی است. این میوه حاوی دانه های قهوه ای رنگ براق و مسطح است. گل های کتان سحربازشو هستند. |
| مزاج گیاه | ندارد |
| درجه مزاج | 0 |
| مصارف سنتی |
• یبوست • التهاب روده • روده تحریک پذیر • گاستریت • التهاب پوستی ( موضعی ) |
| دانسته های پزشکی |
کتان حاوی موسیلاژ، روغن ثابت ( که عمدتاً از اسید های چرب غیر اشباع و امگا-3 تشکیل شده است. همچنین در این گیاه پروتئین نیز یافت می شود. کتان اثرات کاهندگی چربی خون، ضد سرطان و ملینی دارد. |
| موارد اثبات شده |
کمیسیون E ( مرجع تائید کننده ) • یبوست • التهابات پوست آیورودا (طب هندی ) • سرفه • التهاب مجاری ادراری • سوزش ادرار • سوزاک ( احتمالاً ) • عفونت پوست ( موضعی ) |
| عوارض جانبی |
با مصرف مقادیر توصیه شده و حداکثر زمان مصرف 7 روز، عارضه ای ایجاد نمی شود. |
| موارداحتیاط |
• بارداری • شیردهی |
| مصرف بیش از اندازه |
• احتمال بروز خطر انسداد روده هشدار: در هیچ شرایطی دانه های بو داده کتان را به مصرف خوراکی نرسانید، حرارت باعث فعال شدن ترکیبات سرطان زا در این گیاه می شود. |
| تعداد دفعات مصرف |
• از دانه کامل خیسانده شده یا کوبیده شده کتان ( به همراه یک لیوان از مایعات مختلف ) در موارد زیر استفاده می گردد: 1- برای کاهش کلسترول: روزانه 30 الی 50 گرم از دانه 2- برای یبوست: روزانه 30 گرم و برای سه بار 3- برای جلوگیری از انعقاد خون: روزانه 3 الی 5 قاشق چای‌خوری از روغن دانه 4- برای گاستریت ( التهاب معده ): روزانه 10 قاشق چای‌خوری از آرد دانه به همراه آب • مصارف خارجی: 30 الی 50 گرم از دانه کوبیده شده یا 3 الی 5 میلی لیتر از روغن دانه را به کمپرس یا فرآورده های موضعی اضافه می کنند. |
| روش استفاده |
• خوراکی |
| موارد منع مصرف |
• زخم های معده و روده • بیماری های انسدادی روده |
| تداخل دارویی | |
| داروهای جایگزین | |
| مصلح | |
| برچسب ها |
خاصیت کتان فواید کتان توضیح در مورد کتان |
