| نام گیاه | سنبل ختایی |
| نام علمی | Angelica archangelica |
| نام لاتین | Angelica |
| اسامی دیگر | Norwegian angelica ، garden angelica, wild celery . Archangelica Hoffm ، آنژلیک |
| دانسته های متداول |
تیره: کرفسیان (Apiaceae) و از خانواده چتریان گروه مصرفی: محرک ها این گیاه یکساله که تا ارتفاع 5/2-1 متری رشد می کند، دارای اندام زیر زمینی ریزوم است که قطور بوده و ریشه های فیبری بلند از آن خارج می شود. گل آذین این گیاه چتری است که گل ها آن رنگ سفید یا زرد دارند. میوه آن بالدار و بیضی شکل است که 7 میلی متر طول دارد. |
| بخش دارویی |
بخش های هوایی به همراه میوه و ریشه ( خشک شده ) |
| روش جمع آوری و نگهداری |
میوه، اندام هوایی و اندام های زیر زمینی سنبل ختایی ارزش دارویی داشته و نگهداری می شوند: – برای جمع آوی میوه باید تیرماه وارد عمل شد. میوه ها در دمای 35-30 درجه سانتیگراد خشک شده و سپس در هوای آزاد چترها را خرد می کنند تا میوه جدا شده و پودر شود. – ریشه، ریزوم و برگ ها را ابتدا شسته و سپس خشک می کنند. پودر حاصله را باید در ظرف در بسته و در محل تاریک، خشک و دور از دسترس کودکان نگهداری نمود. |
|
محل رویش |
در اکثر نقاط جهان دیده می شود و منشاء اصلی آن در اروپا و نواحی از آسیا است . محل رویش در ایران وارداتی یا در برخی نقاط کشت می شود . |
| ویژگی های گیاه |
این گیاه بوی تند و بسیار قوی دارد و مزة فرآورده های آن شیرین تا گزنده است . |
| مزاج گیاه | ندارد |
| درجه مزاج | 0 |
| مصارف سنتی |
میوه: ناراحتی های مفصلی ( احتمالاً) اختلالات عصبی ( احتمالاً) شپش بدن (احتمالاً) به صورت موضعی ، امروزه منسوخ شده است . مالاریا ( منسوخ شده است ) اختلالات مجاری ادراری ناراحتی های گوارشی ناراحتی های تنفسی برگ: اثرات مُدر و مُعرق دارد . ریشه سرخ کننده پوست بی اشتهایی اختلالات گوارشی ، کبدی و صفراوی |
| دانسته های پزشکی |
سنبل ختایی حاوی مقدار زیادی از ترکیبات فورانوکومارین ها در میوه ، برگ و ریشه می باشد که اثرات تحریکی و حساسیت زایی گیاه ( فتوتوکسیسیتی ) را به این ماده نسبت می دهند . |
| موارد اثبات شده |
سوء هاضمه کم اشتهایی |
| عوارض جانبی |
مصرف گیاه به میزان درمانی ، عارضه مهمی ایجاد نمی کند . |
| موارداحتیاط |
کودکان کمتر از 12 سال بیمارانی که مدام داروهای ضد انعقادی و ضد لخته مثل هپارین و وارفارین مصرف می کنند . |
| مصرف بیش از اندازه |
1- استفاده بیش از 10 گرم یا 10 قاشق چای خوری از پودر گیاه در طول روز منجر به تهوع و استفراغ می شود. بلافاصله که این حالات در شما رخ داد باید مصرف را قطع کرده و مایعات زیادی را مصرف کنید. البته استراحت فراموش نشود.
2- در صورتی که شیره برگ تازه یا پودر ریشه خیسانده شده به پوست برسد، منجر به التهاب یا حتی تاول شده و پوست بدن را در برابر آسیب های نور خورشید مستعد می کند. اقدامات فوری کادر پزشکی در مواقع حاد: شستشوی پوست استفاده از کرم های ضد التهاب و ضد سوختگی و انجام پانسمان وازلین |
| تعداد دفعات مصرف |
1- دمنوش ریشه برای تهیه دمنوش ریشه باید 4-3 قاشق چای خوری از این پودر را در 150 میلی لیتر آب داغ حل کرده و سپس بعد از 10 دقیقه، ترکیب را از صافی رد کنید. محلول حاصل را باید روزانه در 3 وعده مصرف کنید. 2- عصاره مایع برای مصرف عصاره مایع باید این عصاره را با غلظت مساوی با آب مخلوط نموده و روزانه 3 بار و به اندازه 3-5/1 میلی لیتر استفاده نمود. 3- استفاده از تنتور شما باید تنتور را با آب به نسبت 1 به 5 مخلوط کرده و روزی 3 بار استفاده کنید. 4- اسانس ها بهترین میزان مصرف روزانه، 20-10 قطره است که توصیه می شود قطره ها را با مایعی همانند آب پرتقال مخلوط کرده و بعد مصرف کنید. 5- فرآورده های جالینوسی |
| روش استفاده |
خوراکی |
| موارد منع مصرف |
بارداری شیردهی افراد مستعد به حساسیت های پوستی |
| تداخل دارویی | |
| داروهای جایگزین | |
| مصلح | |
| برچسب ها | سنبل ختایی |
