دارو شناسی

اکسی بوتینین

اکسی بوتینین

نام دارو اکسی بوتینین
نام لاتین دارو (Oxybutynin )
نام تجاری دارو جِلنیک (موضعی) ، دیتروپان (خوراکی)
به صورت قرص و محلول
دانسته های متداول

اکسی بوتینین در طبقه بندی داروهای شیمیایی در گروه داروهای شل کننده عضلات ادراری – تناسلی و یا داروهای مجاری ادراری قرار دارد. کارکرد عمده اکسی بوتینین به عنوان یک داروی ضد اسپاسم می باشد که برای درمان انواع بی اختیاری ادراری یا تکرر آن و شب ادراری تجویز می شود. اکسی بوتینین به شکل قرص تولید شده و مکانیسم اثر آن به گونه ای است که موجب شل شدن عضلات مثانه و سیستم ادراری می شود و به مثانه برای احتباس ادرار در مدت زمان طولانی تری یاری می رساند. 

اکسی بوتینین از انقباض مثانه به صورت مستقیم و غیر مستقیم جلوگیری می کند و به این ترتیب تمایل به دفع ادرار را به تأخیر می اندازد. اکسی بوتینین خاصیت بی حس کنندگی نیز دارد. این دارو به دلیل عوارض جانبی متعددی که دارد دوزهای مصرف آن به خصوص در سالمندان باید محدود شده و یا به صورت دقیقی در نظر گرفته شود.

این دارو ممکن است در سالمندان عوارضی مانند تشدید بزرگی پروستات یا اختلالات عروق «کرونری قلب» موسوم به عروق تغذیه کننده قلب را به دنبال داشته باشد؛ لذا مصرف آن باید با احتیاط کامل و تحت نظارت پزشک انجام گیرد. کودکان نیز به دلیل تأثیرات اکسی بوتینین در مغز واکنش هایی از قبیل بیقراری، توهم، تشنج، و عدم موقعیت یابی را از خود بروز می دهند. 

دانسته های دارویی

دارویی که تجویز شده برای درمان بیماری تان مناسب است از تغییر دوز آن بدون دستور پزشک خودداری کنید.

نوشته های مشابه
طبقه بندی دارویی

گروه دارویی:
داروی اختلالات ادراری
 

  • خطرات مصرف بیش از اندازه آن قابل ملاحظه است.
  • میزان وابستگی به این دارو کم است.
  • مصرف این دارو نیاز به نسخه پزشک دارد.
تعداد دفعات مصرف

روزی 4 – 2 بار

مقدار مصرف در بزرگسالان

روزانه 20 – 10 میلی گرم

دوران حاملگی

ایمنی مصرف آن در بارداری به اثبات نرسیده است . ممکن است برجنین اثر سوء داشته باشد.

دوران شیر دهی

ایمنی مصرف آن به اثبات نرسیده است.

موارد مصرف در کودکان

برای سنین زیر 5 سال توصیه نمی شود. کاهش مقدار مصرف در کودکان بزرگتر ضروری است.

موارد مصرف در افراد بالای 60 سال

کاهش مقدار مصرف ضروری است .

مصرف طولانی مدت

مشکل خاصی وجود ندارد. نیاز برای ادامه مصرف دارو پس از 6 ماه مجدداً بررسی می شود.

مصرف بیش از اندازه

مصرف بیش از اندازه تصادفی و سهوی بندرت مشکل ساز است . مقادیر بیش از اندازه زیاد سبب بیقراری یا رفتار روان پریشانه، افت فشار خون، مشکلات تنفسی، فلج یا اغما می شود. به سرعت پزشک را درجریان بگذارید.

مصرف دارو همراه با الکل

مصرف نکنید. الکل سبب افزایش اثرات اکسی بوتینین می شود.

مصرف دارو در هنگام انندگی و مشاغل پرخطر

از آنجا که دارو سبب خواب آلودگی ، اختلال در موقعیت یابی و تاری دید می شود ، تا مشخص شدن اثر دارو بربدن شما ، از انجام چنین فعالیت هایی بپرهیزید.

قطع مصرف دارو

مصرف دارو را بدون مشورت با پزشک متوقف نکنید، ممکن است علایم بیماری بدتر شود.

فراموش کردن یک وعده مصرف دارو

به محض یادآوری مصرف کنید. اگر قرار است نوبت بعدی را در 2 ساعت آینده مصرف کنید، نوبت فراموش شده را اکنون مصرف کرده و از مصرف نوبت بعدی صرف نظر کنید.

شروع تاثیر

یک ساعت

زمان تاثیر

تا 10 ساعت

رژیم غذایی پیشنهادی

ندارد

توصیه های ضروری
  • این دارو در بیماری هایی همچون انسداد روده و مگاکولون سمی شده یا انسداد کلی در خروجی مثانه منع مصرف دارد.
  •  البته نباید نقش این دارو در تشدید گرما زدگی و تب را نادیده گرفت بنابراین در صورت هر گونه واکنش آلرژیک به گرما و مشاهده ی عوارضی از قبیل تب و گرما زدگی بی مورد بلافاصله پزشک مربوطه را در جریان بگذارید.
  • می توانید خشکی دهان را که در اثر مصرف قرص اکسی بوتینین به وجود می آید با غرغره کردن آب ولرم و یا خوردن آب نبات ترش مزه و یا استفاده از آدامس بدون قند مرتفع سازید.
  • مصرف همزمان این دارو با دیزوپیرامید و همچنین داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای و انواع آنتی هیستامین ها مؤکدأ ممنوع می باشد.
  • در طیف بیماران پر کاری تیروئید و کسانی که از نارسایی های کبدی یا کلیوی رنج می برند دارو باید با احتیاط کامل مصرف شود. 
     
اقدامات احتیاطی خاص

مطمئن هستید پزشک تان می داند که:

  • مشکل کبدی یا کلیوی دارید.
  • ازکم کاری تیروئید رنج می برید.
  • مشکلات قلب دارید.
  • دچار بزرگی پروستات شده اید.
  • «کولیت اولسراتیو» دارید.
  • «آب سیاه» دارید.
  • دچار «میاستنی گراو» دارید.
  • سایر داروها را هم زمان مصرف می کنید.
نگهداری دارو

در ظروف در بسته، درجای خشک و خنک (دمای اتاق) ، و به دور از نور و دسترس کودکان نگهدارید.

عوارض جانبی

عوارض دیگری از قبیل خشکی دهان، یبوست شدید، تاری دید، تهوع، برافروختگی، گرگرفتگی صورت در کودکان، سردرد، گیجی، اسهال نیز در اثر مصرف بیش از حد یا حساسیت به این دارو به ثبت رسیده است.

در کودکان وسالمندان برای به حداقل رساندن عوارض جانبی اکسی بوتینین تنظیم دوز ضروری است. دارو می تواند سبب تسریع روند و بدتر شدن بیماری آب سیاه شود.

  • خشکی دهان: به صورت گسترده مشاهده شده است ، در موارد حاد با پزشک مشورت شود.
  • تار دید/ درد چشم: ، به ندرت مشاهده شده است ، در موارد حاد با پزشک مشورت شود.
  • یبوست: به صورت گسترده مشاهده شده است ، در موارد حاد با پزشک مشورت شود.
  • تهوع: به صورت گسترده مشاهده شده است ، در موارد حاد با پزشک مشورت شود.
  • گرگرفتگی صورت: به صورت گسترده مشاهده شده است ، در موارد حاد با پزشک مشورت شود.
  • اشکال در دفع ادرار: به صورت گسترده مشاهده شده است ، در موارد حاد با پزشک مشورت شود.
  • سردرد/گیجی: ، به ندرت مشاهده شده است ، در موارد حاد با پزشک مشورت شود.
  • خشکی و بثورات پوستی: ، به ندرت مشاهده شده است ، در صورت مشاهده حتما با پزشک مشورت شود.
تداخل دارویی
آمی تریپتیلین


ایمی پرامین


دیزوپیرامید


سیتریزین/لووستیریزین


کلومیپرامین


نورتریپتیلین
داروهای جایگزین
برچسب ها اکسی بوتینین

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا