گرگ کش

تیره: آلا ایان ( Ranunculaceae )

گروه مصرفی: فلج کننده ها ( سموم )

گرگ کش بوته ای است که می تواند تا ارتفاع 5/0 الی 1 متری رشد می کند. ریشه آن غده دار و ضخیم و گوشتی است، برگ های گیاه گرگ کش سبز تیره و براق هستند و دارای سطحی پنبه ای شکل می باشند که از 5 الی 7 بخش لوزی شکل دندانه دار با نوک مستطیلی ساخته شده اند.

اندام های هوایی، ریشه ها و غده های زیر زمینی ( به صورت خشک شده )

• پودر و فرآورده های آن در ظروف تیره و به دور از نور خورشید و رطوبت نگهداری می شوند.

• غده های زیرزمینی تازه یا خشک شده و ریشه ها را در پاییز و بعد از گل دهی جمع آوری و بلافاصله در دمای 40 درجه سانتی گراد به دور از نور خورشید خشک می شوند.

• بخش های هوایی در شروع فصل گل دهی جمع آوری و خشک می شوند.

در تمامی مناطق اروپا ( شمال، جنوب، شرق و غرب ) رشد می کند.

محل رویش گرگ کش در ایران

وارداتی است یا به صورت گل خانه ای کاشته می شود.

قسمت های مختلف این گیاه به شدت سمی است، دانه های گرگ کش درون میوه ای به طول 16 الی 20 و عرض آن 5 میلی متر است. شکل آن سه گوش با بال نازکی بر روی حاشیه خود هستند. گیاه گرگ کش دارای گل های بنفش رنگ یا قرمز است. ریشه های گرگ کش غده مانند و گوشتی می باشند.

توجه : مشابهت گیاه گرگ کش با گونه های هم جنس اشتباه برانگیز است و توجه به گل های آبی سایر گونه ها، وجه تمایز قابل تشخیصی می باشد.

در طب قدیم به آثار سمی بودن گیاه گرگ کش پی برده بودند و مقادیر اندکی از گیاه گرگ کش را تجویز می کردند.

• درد های عصبی ( درد عصب سه قلو، درد اعصاب بین دنده ای )

• درد های ماهیچه های

• روماتیسم

• التهاب پوستی ( انواع درماتیت )

• میگرن

• نقرس

• ذات الجنب

• گندزدایی زخم

• گیاه گرگ کش حاوی آلکالوئید هایی از قبیل آکونیتین، مزاکونیتین و هیپاکونیتین است.

– آکونیتین: نفوذپذیری غشا سلولی را به سدیم افزایش می دهد و رپولاریزاسیون را به تعویق می اندازد. عملکرد آن به طور خلاصه شامل تحریک، سپس فلج پایانه های عصب حسی و حرکتی و نیز سیستم اعصاب مرکزی است.

توجه : همه آلکالوئید های مذکور همین اثر را دارند ولی با شدت متفاوت مثلا هیپاکونیتین نسبت به بقیه تاثیر شدیدتری دارد.

• تاثیر خوراکی آکونیتین در مقادیر مختلف به ترتیب زیر است:

• دوز کم:

1- کاهش ضربان قلب ( کورونوتروپیک منفی ) 2- کاهش فشار خون

• دوز بالا:

1- اینوتروپیک مثبت ( افزایش دهنده قدرت انقباض قلب )

• دوز بالاتر:

1- تاکی کاردی ( افزایش ضربان قلب ) 2- آریتمی ( بی نظمی ضربان ) 3- ایست قلبی

طب ایرانی اسلامی

• مصارف موضعی ( ضماد ها )

– آماس گرم

– چشم درد

– بواسیر

• هومیوپاتی

– بیماری های التهابی ( حاد )

– تپش قلب

– اضطراب

– درد ناشی از التهاب اعصاب محیطی

کاهش دمای بدن، تهوع،استفراغ، اسهال و پر ادراری

• افرادی که سابقه آلرژی دارند و مصرف موضعی )

• بیماران قلبی که دارو مصرف می کنند.

• مصرف این دارو باید تحت نظر پزشک باشد، دوز دارو نباید به دوز کشنده ( 1 تا 2 گرم ) برسد.

• گیاه گرگ کش به شدت سمی است و اگر مقدار مصرف آن از دوز های ارائه شده در طب هومیوپاتی بیشتر شود، فرد دچار مسمومیت شدید خواهد شد که باید بلافاصله به اورژانس اطلاع داده شود.

علائم مسمومیت

• سوزش دهان و انگشتان دست و پا و سپس کل بدن 

• تنفس نامنظم

• ضربان قلب کاهش یافته و نامنظم ( برادی آریتمی )

• بروز درد های شدید

اقدامات فوری کادر پزشکی در مواقع حاد:

کادر درمانی پس از بروز علائم مسمومیت فقط حدود 6 ساعت فرصت دارند تا با اجرای اقدامات زیر بیمار را به شرایط طبیعی بازگردانند:

• تخلیه و شست و شوی معده

• گرم نگه داشتن بیمار

• تزریق آتروپین ( کاهش ضربان قلب را جبران می کند )

• تزریق سرم حاوی کلسیم و منیزیم

• تزریق لیدوکائین ( آریتمی قلب را جبران می کند )

• دستگاه تنفس مصنوعی ( در صورت لزوم )

• تجویز مسکن ها ( NSAIDs )

موضعی

• خارش

• بی حسی موضعی

 تا 3 بار روزانه

– میزان دوز مصرفی در طب هومیوپاتی

• 5 قطره، یک قرص یا 10 گلبول ( در موارد حاد بیماری هر ساعت و در موارد مزمن یک وعده )

• ا الی 2 میلی لیتر محلول تزریقی زیر جلدی ( روزی 3 بار )

• پماد روزانه 1 الی 2 بار در موضع استعمال شود.

• خوراکی ( قطره ، قرص و یا گلبول )

• موضعی ( پماد )

• تزریقی

کودکان، زنان باردار و شیرده و سالمندان بالای 60 سال