آپاندیسیت

آپاندیسیت

در سال های قبل توجه بیشتری به آپاندیسیت مزمن (کهنه شده) می شد زیرا پزشکان معتقد بودند که بسیاری از اختلالات گوارشی به این بیماری مرتبط است ولی در سال های اخیر تصور شده که آمار مبتلا به آپاندیسیت کم شده و در نتیجه همانند گذشته به
آن توجه نمی شود. میکروبی که منجر به بروز بیماری می شود، همان میکروب های موجود در روده هستند که به تدریج منجر به آماس فولیکول آپاندیس می شوند. از مهمترین عوامل مستعد کننده بیماری عبارتند از:

– وضعیت غیر طبیعی آپاندیس

– مسمومیت های مزمن

– وجود اجسام خارجی در آپاندیس عفونت های روده

انواع آپاندیسیت مزمن:

1- نوعی از آپاندیسیت مزمن با با بحران آپاندیسیت حاد شروع و بعدا مشی مزمن پیدا خواهد کرد. این حالت بیشتر در جوانان دیده می شود.

2- اما در نوع دیگر از همان ابتدا ملایم بوده و روند مزمن بودن خود را ادامه می دهد.

علائم بالینی بیماری:

در افرادی که دچار آپاندیسیت مزمن هستند دو دسته علائم دیده می شود:

علائم کلی و عمومی:

این دسته از علائم که بخش عمده ای از اختلالات بالینی را به خود اختصاص می دهند، ظاهرا هیچ گونه ارتباطی با آپاندیسیت مزمن نداشته و در نتیجه بسیار گمراه کننده و بی قاعده هستند. مهمترین این علائم شامل موارد زیر هستند:

1- خستگی

در این حالت بیمار بسیار ضعیف و بی میل شده و تمایلی به ادامه امور کاری خود ندارد.

2- تپش قلبسوء

گاها بی دلیل و گاهی نیز با یک حرکت شدید، ضربان فرد بیمار بسیار شدید خواهد شد.

3- سردرد

این علامت در اغلب بیماران مبتلا به آپاندیسیت دیده می شود.

4- سرگیجه و حالت تهوع

تهوع در هر زمانی ممکن است رخ بدهد که اگر بعد از غذا باشد فرد تا اندازه حدس می زند که این حالت از ناحیه دستگاه گوارشی است. 

5- تب خفیف

بیمارانی که به آپاندیسیت مبتلا می شوند تب می کنند که متغیر بوده و دامنه دمایی ان بین 38-5/37 درجه سانتیگراد است. لازم است بدانید که این تب خفیف به همراه خستگی و لاغر، علائمی هستند که فرد را گمراه کرده و با پریموانفکسیون یا مالاریای
مزمن و یا عفونت های مزمن اشتباه گرفته می شود.

6- سوء هاضمه

گاها ممکن است که بیماران مبتلا به آپاندیسیت دچار سوء هاضمه کم بنیه (هیپوستنیک) یا پر بنیه (هیپرستنیک) شوند. شایع ترین علائم در زمان سوء هاضمه، یبوست است که گاهی اوقات ممکن است به صورت متناوب رخ داده و در فواصل آن اسهال به وجود
بیاید.

7- علائم واگوتونی

این قبیل از علائم مربوط به تحریک پذیری عصب واگ است. جالب است بدانید که گاها افرادی که به آپاندیسیت مزمن مبتلا می شوند دچار هیپرتونی یا افزایش تنش عصب ریوی- معدی واگ شده و علائم زیر بروز می کند:

رنگ پریدگی و عرق زیاد بر روی پیشانی بدون علت و به صورت گاه به گاه 

بروز حالتی نزدیک به سنکوپ در موارد بالنسبه شدید

غالبا فشار خون پایین

بازتاب اوکولوکاردیاک به طور واضح

علائم موضعی:

این دسته از نشانه ها ممکن است زیاد مهم نبوده و زیاد جلب توجه نکنند که مهمترین آن ها، درد در ناحیه آپاندیس است. در مورد درد آپاندیس چند مورد را لازم است بدانیم:

ممکن است درد بدون هیچ گونه فشاری حس می شود ولی در برخی موارد نیاز است ناحیه آپاندیس فشار داده شود تا درد حس گردد.

ممکن است درد دقیقا در ناحیه ماک بورنی نباشد بلکه احتمال دارد کمی بالاتر، پایین تر و یا در چپ و راست حس شود. اما در هر حال محل درد در طول معاینات تغییر نمی کند.

تعیین درد در آپاندیس:

در افراد مبتلا به آپاندیسیت، درد خیلی شدید نیست لذا معاینات باید به دقت انجام شود. دو روش برای این کار وجود دارد که بسته به وضعیت بیمار، متفاوت است. قبل از بررسی روش ها مجددا متذکر می شویم که محل درد آپاندیسیت به هیچ وجه تغییر
نکرده و تنها زمانی که بیمار ایستاده است، درد کمی پایین تر حس می شود:

1- حالت اول این است که بیمار به پشت خوابیده، زانوها را کمی خم کرده و آرام نفس می کشد. در چنین وضعیتی پزشک باید شکم بیمار را از ناف لمس کرده و آرام آرام به طرف راست برود تا این که کنار داخلی سکوم (روده کور) حس شود. حال فشار مختصری
به این ناحیه وارد می شود. در این صورت اگر اپاندیس ورم کرده باشد، بیمار درد را حس می کند.

2- ممکن است بیمار به پشت خوابیده و دست خود را بر روی محل آپاندیس فشار می دهد. در این زمان پزشک از بیمار می خواهد که پای راست را بدون خم کردن زانو بالا بیاورد. به مرور که پا بالا می آید، عضله پسوآس دچار انقباض شده و در نتیجه عضله
آپاندیس به جلو و زیر دست پزشک حرکت می کند. در این زمان بیمار درد شدید را حس می کند به حدی که حتی نمی تواند پای خود را بالاتر و یا به سمت چپ حرکت دهد. با این روش پزشک مطمئن خواهد شد که این درد فقط مربوط به آپاندیس بوده و دقت کار بیشتر است.

آزمایش پرتوشناسی:

پزشکان به منظور تشخیص دقیق آپاندیسیت مزمن، علاوه بر روش های فوق استفاده از آزمایش پرتوشناسی را نیز لازم می دانند. در این روش ابتدا بیمار ماده حجب را می خورد و 6-4 ساعت بعد از آن، بیمار به حالت دراز کشیده تحت آزمایش قرار می گیرد.
در این آزمایش فرض بر این است که آپاندیس سالم از حاجب پر می شود اما جالب است بدانید که نه پرنشدن آپاندیس می تواند دلیل بر ابتلا به بیماری آپاندیسیت باشد و نه پرشدن آن می تواند دلیل بر سالم بودن آپاندیس باشد. علت این خطا، متفاوت بودن طول آپاندیس در افراد است.
برای مثال ممکن است فقط قسمت انتهایی آپاندیس متورم شده باشد در نتیجه ماده حاجب وارد آن بخش نشده و تنها قسمت ابتدایی را که سالم است، پر کند.

همان گونه که بیان کردیم مهمترین علامت بیماری آپاندیسیت، درد است که محل درد دقیقا بین آخرین حلقه ایلئوم (دراز روده) و سکوم قرار دارد. این منطقه درد تغییر نمی کند مگر این که مکان سکوم جابجا شود. متاسفانه یافتن محل درد به راحتی امکان
پذیر نبوده و گاها آزمایش پرتوشناسی هم کافی نیست. لذا در صورتی که از این آزمایش کمک گرفته می شود، نباید تنها به یافتن وضعیت سکوم و یافتن محل درد اکتفا نمود بلکه باید پرتو نگاری از بقیه قسمت های کولون، معده و دوازدهه (اثناعشر) و حتی کیسه صفرا و روده نازک انجام
شود تا امکان تشخیص افتراقی بیماری به راحتی وجود داشته باشد. 

در بیماری آپاندیسیت علائم غیر مستقیم هم وجود دارد که می توان به استازایلئال و اسپاسم کولون اشاره نمود. این علائم اختصاصی نیستند زیرا در اغلب تنیلوکولیت ها بروز می کند.

اشکال بیماری:

با توجه به این که شکل و جای آپاندیس تغییر کرده و یا عفونت آن می تواند به اعضای دیگر بدن سرایت کند لذا علائم بالینی اصلی تغییر کرده و اشکال بالینی بیماری تشکیل می شود.

سیر بیماری:

در مورد بیماری آپاندیسیت مزمن لازم به ذکر است که دارای مراحل شدت و آرامش بوده و تنها با عمل جراحی می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری نمود.

عوارض بیماری:

برداشتن آپاندیس به شمار معدودی از بیماران می تواند کمک کننده باشد و بهبود وضعیت آن ها به استراحت و رژیم غذایی بعد از عمل بستگی دارد که بر روی اختلالات گوارشی یا اختلالت عمومی بیمار تاثیر بگذارد. البته در مواردی که فرد به آپاندیسیت
حاد مبتلا شده باید عمل انجام شود. آپاندیسیت حاد به ندرت و در ضمن آپاندیسیت مزمن و مخصوصا در نوعی از آن که به دنبال آپاندیسیت حاد پیدا شده است، ممکن است بروز کند.