اسهال
نام علمی :
Diarrhea
Diarrhea
اسهال
توجه: بیمارانی که دچار اسهال شده اند نباید از مواد غذایی مانند سبزی‌ها و میوه خام، سالاد، گوشت شکار،… استفاده کنند. اما غذا هایی حاوی برنج و خوراکی هایی که با آرد برنج و گندم تهیه می شوند، همچنین سیب زمینی، گوشت
کباب شده، ماهی آب پز و هویج پخته و له شده برای این بیماران مفید است. همچنین استفاده از آب برنج که از جوشاندن یک قاشق سوپ خوری برنج در مقدار کافی آب تهیه شود، جهت درمان بیماری استفاده می کنند.
استفاده از گیاهان زیر می تواند در رفع اسهال موثر باشند:
– Mespilus germanica L. (نام دیگر این گیاه ازگیل می باشد و دارای اثراتی مانند قابض کنندگی و مؤثر در
رفع اسهال های ساده و درمان ورم روده ها،… را دارد). جهت درمان با ازگیل باید به مقدار 200 گرم از میوه کاملاً رسیده و پوست کنده گیاه را پخته و هر ناشتا مصرف کرد.
می توان از کنسرو ازگیل که به طریق زیر تهیه می شود نیز استفاده کرد:
| ازگیل رسیده و عاری از پوسته خارجی | 1 کیلوگرم |
| قند | 800 گرم |
| آب | 500 گرم |
جهت تهیه این کنسرو باید مواد فوق را با یکدیگر مخلوط و حرارت داد و سپس به مدت 45 دقیقه به ملایمت جوشانید. ازگیل های پخته شده را باید به 4 یا 5 قسمت تقسیم کرد. از این کنسرو ها باید در طوف در دار محکم نگهداری شوند.جهت درمان می توان
هر ظرف حاوی ازگیل را هر روز صبح میل کرد.
–
افسنطین Artemisia Absinthium L. ( این گیاه مقوی، قابض معده و روده بوده و دارای اثر درمانی در رفع اسهال های مزمن،… می باشد). جهت درمان با این گیاه باید به مقدار 5 تا 10 گرم از برگ یا سرشاخه گلدار گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید
به مدت 10 دقیقه دم بکشد. سپس این عصاره را به مقدار یک فنجان در روز مصرف کند.
در هنگام مصرف امکان دارد احساس عدم تحمل در بیمار ایجاد شود، که در این صورت باید از ادامه درمان با این گیاه خودداری شود. همچنین استفاده از این دارو به دلیل داشتن مزه تلخ، سبب تلخی شیر در مادران شیرده می شود. این دارو به افراد یکه
زمینه ابتلا به احتقان مغزی، آرتریسم، ناراحتی های هضمی (مخصوصاً منشأ کبدی) را دارند و یا مبتلا به تحریکات معده و روده هستند، توصیه نمی شود.
– انجبار Polygonum Bistorta L. (گیاه انجبار دارای اثرات قابض کنندگی و موثر
در رفع اسهال و دیسانتری،…است). جهت درمان با این گیاه باید ابتدا قطعات ریزوم گیاه را در آب نیم گرم خیسانده و یا اینکه 30 الی 40 گرم از آن را در یک لیتر آب بجوشانید و چند ساعت بعد از هر وعده غذایی و 4 بار در طول روز استفاده کنید.
– بارانک Sorbus torminalis (L.) Crantz(گیاه بارانک دارای اثرات قابض کنندگی و موثر در رفع اسهال، مخصوصاً اسهال افراد مسن و مسلولین،… است). جهت درمان باید قسمت گوشتی میوه گیاه را به مقدار مناسب و به روشی که برای
درمان با ازگیل ذکر شد، مورد استفاده قرار داد. همچنین می توان از عصاره روان میوه به مقدار 1 الی 2 گرم در طول روز نیز استفاده نمود.
همچنین می توان پخته میوه و یا شیره تازه گیاهی دیگر به نامS. Aucuparia L. = Sorbus Boissiere C. K. Sch. را جهت درمان اسهال و با دیسانتزی مورد استفاده قرار داد.
باید توجه داشت که اگر میوه خام این گیاه استفاده شود، امکان ایجاد مسمومیت در اطفال بالا می رود..
پوسیون ضد اسهال
| عصاره روان Sorbus Aucuparia | 3 گرم |
| عصاره روان Poterium Sanguisorba | 3 گرم |
| تنتور تاجریزی سیاه (گیاه کامل) | 20 گرم |
| شربت به | 80 گرم |
| آب مقطر زیر فون به مقدار کافی | 150 میلی گرم |
جهت تهیه داروی فوق باید موارد گیاهی بالا را باید به خوبی با یکدیگر مخلوط کرده و هر دو ساعت یکبار به مقدار یک قاشق سوپ خوری میل شود.
در میان مواد ذکر شده، پوسین را به علت داشتن عصاره تاجریزی سیاه، باید با احتیاط و به مقدار درمانی استفاده کرد. زیرا استفاده بیش از حد آن سبب ایجاد ناراحتی می شود.
– بارهنگ P. media L., P. Lanceolata L., Plantago major L. (بارهنگ گیاهی است که دارای اثرات قابض کنندگی و موثر در رفع اسهال های تازه،… است). جهت درمان با این گیاه باید به مقدار 50 تا 100 گرم از برگ، ریشه و یا
دانه هر یک از گیاهان مذکور را در یک لیتر آب جوشانده و به مقدار 3 فنجان در طول روز مصرف شود.
– برگ نو، مندارچه Ligustrum Vulgare L. (این گیاه دارای اثرات قابض کنندگی، ضد اسهال و… است). برای درمان بیماری با این گیاه باید به مقدار 50 گرم از برگ گیاه مندارچه را در یک لیتر آب و به مدت 1 دقیقه بجوشانید و
اجازه دهید به مدت 15 دقیقه دم بکشد. سپس به مقدار 2 فنجان در طول روز مصرف کنید.
– توت فرنگی چیالک Fragaria Vesca L. (این گیاه دارای اثرات ضد اسهال و در کاهش و از بین بردن التهاب و ورم روده،…موثر است). برای درمان باید به مقدار 20 تا 50 گرم از برگ یا ریزوم (ساقه زیر زمینی) توت فرنگی را در
یک لیتر آب بجوشانید و سپس به مقدار 3 فنجان در طول روز مصرف کنید.
–
جو Hordeum Vulgare L.
(جو گیاهی است که برای رفع ناراحتی های ناشی از التهاب مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه همچنین دارای اثر درمانی در اسهال و… نیز می باشد). جهت درمان با جو باید 20 گرم از جو پوست کنده (جو باید فاقد پوسته خارجی باشد) را در یک لیتر آب بجوشانید و به مقدار
چند فنجان در طول روز میل کنید. همچنین این جوشانده در رفع التهاب روده باریک و درمان اسهال و دیسانتری نیز موثر است.
–
درخت انار (گل) Punica Granatum L. (گل درخت انار دارای اثراتی مانند قابض کنندگی، رفع اسهال و… می باشد). جهت درمان باید گل درخت انار یا جوشانده و عصاره آن را مورد استفاده قرار داد. عصاره رقیق دم کرده آن، جهت درمان اسهال های ساده (بعد از
دوره تحریک)، مورد استفاده قرار می گیرد. مقدار مصرف این عصاره 3 بار در روز می باشد.
–
درخت به (میوه) Cydonia oblonga miller ( میوه درخت بید اثراتی مانند قابض کنندگی، ضد اسهال و… دارد). برای درمان با این میوه باید شیره میوه رسیده را رقیق کرده و با عسل یا قند مخلوط کنید. همچنین می توانید از کمپوت آن نیز استفاده کنید. توجه
داشته باشید که شیره¬ی رسیده این میوه اثرات قابض کنندگی قوی داشته و باید حتما به صورت رقیق شده مورد استفاده قرار گیرد.
–
درخت عرعر (پوست) A.glandulosa Desf. = Ailanthus altissima (Mill.) Swingle (پوست درخت عرعر اثر قابض کنندگی، ضد اسهال و… دارد). جهت درمان باید به مقدار 50 گرم از پوست تازه شاخه های جوان درخت و همچنین پوست ریشه آن را در یک لیتر آب جوش ریخته
و بگذارید دم بکشد. سپس هر صبح و شب به مقدار به مقدار یک قاشق قهوه خوری از آن استفاده نمایید. باید ذکر شود که این دم کرده دارای طعم نا مطلوبی است و بهتر است که قبل از مصرف آن، این عصاره را با مقدار مناسبی از قند و آب بهار نارنج مخلوط کرده تا طعم مطبوع و شیرین
پیدا کند.
–
زغال اخته Cornus mass L. ( این میوه دارای اثرات قابض کنندگی، ضد اسهال دارد. همچنین این گیاه در رفع ورم روده ها و… موثر است). جهت درمان باید از میوه رسیده گیاه به صورت کمپوت، مربا و شربت استفاده نمود..
– زنگی دارو Phyllits scolopendrium (L.) J. E. New. (از این گیاه به علت داشتن اثرات قابض کنندگی ملایم، ضد اسهال و…استفاده می شود). برای درمان با این گیاه، باید به مقدار 20 تا 40 گرم از گیاه را در یک لیتر آب جوش
ریخته و بگذارید تا دم بکشد و سپس به مقدار مناسب در طول روز مصرف کنید. باید عنوان شود که محل رویش این گیاه در حاشیه جاده های مرطوب، دیواره داخلی چاه ها و نظایر آن ها است.
–
سیر Allium Sativum L. (سیر اثر ضد عفونی کننده داشته و در رفع اسهال های ساده و… موثر است). برای درمان اسهال باید به مقدار 8 تا 30 گرم از سیر تکه تکه شده را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید که دم بکشد. سپس باید مخلوط را صاف کرده و مقدار
فنجان در طول روز میل کنید. باید توجه داشت که مصرف زیاد سیر باعث ایجاد بوی بد دهان، سردرد، تشنگی مفرط، ضعف بینایی و پیدایش حالات ناراحت کننده می شود.
–
علف چای، گل راعی، هوفاریقون Hypericum Perforatum L. ( مصرف گل راعی سبب قابض شدن، ضد اسهال و مؤثر در رفع بیماری های عفونی کودکان و… است). برای درمان با گیاه علف چای باید به مقدار ۱۵ تا ۳۰ گرم از سر شاخه های گلدار گیاه را در یک لیتر آب
جوش قرار داده و بگذارید تا دم بکشد. سپس در هر وعده غذایی به مقدار یک فنجان از آن را مصرف کنید.
–
علف هفت بند Polygonum aviculare L.
–
کیسه کشیش Capsella Bursa – Pastoris (L.) Medic(گیاه کیسه کشیش دارای اثرات قابض کنندگی، رفع اسهال و…. است). جهت درمان با این گیاه باید به مقدار ۳۰ تا ۵۰ گرم از گیاه خشک شده را در یک لیتر آب بجوشانید . سپس در بن دو وعده غذایی و به مقدار
سه فنجان در طول روز مصرف شود. این درمان را تا زمانی ادامه دهید که اسهال از بین برود.
– گل سرخ Rosa gallica L. ( گل سرخ حاوی اثرات قابض کنندگی و دارای اثر رفع اسهال در افراد بالغ، کودکان و… است). جهت درمان اسهال با گل سرخ باید به مقدار ۵ تا ۱۰ گرم از پودر غنچه شکفته و خشک شده که فاقد کاسبرگ است
را با یک مایع یا در عسل مخلوط کرده، مصرف این مخلوط باعث از بین رفتن اسهال می شود.
– مورد Myrtus communis L. (گیاه مورد دارای اثرات ضدعفونی کننده، قابض و در رفع اسهال، دیسانتری و…. موثر است) خاصیت ضد عفونی و قابض کننده مورد باعث شده است که از آن در رفع اسهال استفاده شود. برای این کار باید
۲۵ گرم از برگ گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید تا دم بکشد. سپس به مقدار دو فنجان در طول روز میل کنید.
– نسترن Rosa canina L. ( برای درمان اسهال از قسمت کوزه ای شکل که در زیر کاسه گل (cynorrhodon) قرار گرفته است و اثر قابض کنندگی و موثر در رفع اسهال، دیسانتری و… است، استفاده می گردد). برای این کار باید ۵۰ گرم
سینور و دون گیاه را درون یک لیتر آب جوش ریخته و اجازه دهید دم بکشد. سپس به مقدار چند فنجان در طول روز میل کنید.
– هویج Daucus Carota L. از هویج به صورت سوپ برای درمان اسهال در کودکان استفاده می شود. در زیر به طرز تهیه آن می پردازیم:
برای تهیه سوپ به مقدار 5/0 کیلو نیاز است. هویج ها را پوست کنده و تکه تکه می کنیم. سپس تکه های هویج را با یک لیتر پخته و در طرف دیگری له می کنیم. سپس به مقدار 1 لیتر آب جوشیده و مقدار لازم نمک اضافه می کنیم. این ترکیب را در جای
خنکی نگه داشته و برحسب سن کودک به مدت 3 الی 5 روز از آن را به کودک می خورانیم. خوردن آن باید در طول 24 ساعت و به تدریج صورت گیرد.
– Agrimonia Eupatoria L.( این گیاه را با نام غاقث در ایران می شناسند و دارای اثرات قابض کنندگی، ضد اسهال و… است). برای درمان اسهال با این گیاه باید به مقدار 10 تا ۳۰ گرم از برگ و سر شاخه های خشک شده گیاه را در
یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید تا دم بکشد. سپس بین هر دو وعده غذایی به مقدار سه فنجان (یا بیشتر ) میل شود.
– Alchemilla Vulgaris L. (این گیاه با نام پای شیر دارای اثر قابض کنندگی بوده و برای درمان ورم روده کوچک و ضد اسهال و… می باشد). برای درمان با گیاه پای شیر باید به مقدار ۳۰ تا ۶۰ گرم از آن را در یک لیتر آب جوش
ریخته و بگذارید تا دم بکشد. سپس به مقدار سه فنجان از آن را در روز، قبل از غذا و یا در فاصله بین هر دو وعده ی غذایی مصرف شود.
– Erigeron Canadensis L. = Coniza Canadensis (L.) Cronq. ( این گیاه با نام اریژرون در ایران شناخته می شود و دارای اثراتی مانند قابض کنندگی، مدر ،ضد اسهال و.. می باشد). برای درمان با اریژرون باید به مقدار ۵۰ گرم
از شیر تازه گیاه را در یک تیزان که به صورت جوشانده یا دم کرده مناسب است، مخلوط کرده و سه مرتبه در طول روز مصرف شود. روش دیگر این است که 30 گرم از گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید تا دم بکشد و سپس ۳ الی ۴ فنجان از دم کرده آن را در طول روز مصرف کنید.
تهیه این دارو به گونه ای است که گیاه باید به مدت 2 دقیقه بجوشد و سپس به مدت 10 دقیقه دم بکشد.
– Crataegus oxyacantha L. (این میوه به نام زالزالک در کشور ما مورد استفاده قرار می گیرد. زالزالک دارای اثر قابض، ضد اسهال و دیسانتری و… است). برای درمان با این میوه باید به مقدار ۱۵ گرم از آن را در یک لیتر آب
جوشانده و عصاره آن را به مقدار سه فنجان در طول روز میل کنید.
– Geranium Robertianum L. (نام عامیانه این گیاه، سوزن چوپان قرمز است که از آن برای داشتن خاصیت مدری ،قابض کنندگی، رفع اسهال های ساده و… استفاده می شود). بدین منظور باید، ۵۰ تا ۱۰۰ گرم از گیاه را در یک لیتر آب
جوشانده و یا بگذارید که دم بکشد. سپس به مقدار سه فنجان در طول روز کنید.
– Geum urbanum L. ( این گیاه دارای اثراتی مانند قابض کنندگی، رفع اسهال های ناشی از ورم روده و دیسانتری و… است). برای تهیه این دارو باید به مقدار ۶۰ تا ۱۰۰ گرم از ریزوم و ریشه تازه گیاه و یا ۳۰ تا ۶۰ گرم از ریشه
ریزوم خشک شده گیاه را در یک لیتر آب جوشانده و سپس به مقدار نیم لیتر از آن را در روز و برای چند بار در طول روز تقسیم کرده و میل شود. همچنین می توان از نوع دیگر این گیاه به نام G. rivale L.، که در نواحی شمالی ایران پراکندگی دارد، استفاده کرد.
– Lythrum Salicaria L. ( نام عامیانه این گیاه خون فام است، که از آن برای داشتن اثر قابض کنندگی، ضد اسهال بودن و مؤثر در رفع خونریزی های ناشی از ورم روده و… مورد استفاده قرار می گیرد). برای درمان اسهال با این
گیاه باید به مقدار ۳۰ تا ۶۰ گرم از سرشاخه های گلدار و خشک شده گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید تا دم بکشد. سپس دم کرده آن را به مقدار ۲ تا ۵ فنجان در طول روز میل کنید.
– Potentilla Anserina L.( این گیاه با نام بابا آدم دارای اثرات قابض کنندگی، ضد اسهال و دیسانتری و… است). برای استفاده درمانی از این گیاه باید یک مشت از برگ و ریشه گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید کمی
بجوشد و سپس به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد. مقدار مصرف این دم کرده، سه فنجان در طول روز و بین هر دو وعده غذایی است. جهت تهیه دم کرده این گیاه بهتر است قبل از قبل از دم کردن، مقدار کمی سنبل الطیب به آن اضافه کرد. این کار باعث می شود که اثر درمانی بیشتر شود.
– Salvia officinalis L. مریم گلی (این گیاه دارای اثرات ضدعفونی کننده بوده و در از بین بردن اسهال کودکان و مسلولین موثر است. همچنین این گیاه دارای اثرات ضد تشنج و… نیز می باشد). جهت درمان اسهال با مریم گلی باید
به مقدار 15 الی ۳۰ گرم از برگ و گل های گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید تا دم بکشد. سپس دم کرده آن را به مقدار یک فنجان و بعد از هر وعده غذایی میل کنی. توجه شود که جهت درمان اسهال کودکان با این گیاه، باید از رقیق شده آن استفاده شود.
– Sanicula europaea L. ( این گیاه دارای اثرات قابض کنندگی ملایم، موثر در رفع التهاب و درمان اسهال، دیسانتری و… است). جهت درمان باید به مقدار ۵۰ تا ۱۰۰ گرم از شیره تازه گیاه را که از برگ و شاخه های جوان و برگ
دار آن تهیه شده است، در طول روز مصرف گردد.
– Solidago Vir Aurea L. ( این گیاه با نام فارسی روئینه زرین، دارای اثرات قابض کنندگی، ضد اسهال و مؤثر در رفع اسهال مسلولین و… است). برای درمان اسهال با این گیاه باید به مقدار ۲۰ تا ۳۰ گرم از سر شاخه های گلدار
یا ریشه¬ی گیاه را در یک لیتر آب به مدت ۲ دقیقه جوشانده و بعد بگذارید برای 10 دقیقه دم بکشد. مقدار مصرف این جوشانده، سه الی پنج فنجان در طول روز است. برای افزایش اثر درمانی این گیاه، می توان به مقدار 20 کرم میوه پیرو ،اربز Juniperus communis L. را به اضافه
کرد.
– Spiraea Ulmaria (L.) Naxim. (از این گیاه به عنوان مدر، قابض کننده، ضد اسهال و… استفاده می شود). برای تهیه دارو از این گیاه باید مخلوطی حاوی از ۳ تا ۴ لیوان از گیاه تازه و یا یک قاشق دسر خوری از برگ های تکه
شده و خشک شده گیاه همراه با گل را در یک فنجان آب جوش ریخته و اجازه دهید به مدت 10 دقیقه دم بکشد. سپس به مقدار سه تا پنج فنجان در طول 24 ساعت میل شود. لازم به ذکر است که گفته شود، معمولا از جوشانده گیاه استفاده نمی شود. همچنین از دم کرده آن هم فقط به اندازه
درمان استفاده می کنند. زیرا که مصرف بیش از اندازه آن سبب ایجاد اختلالات قلبی، خون ادراری (هماتوری) و حتی مرگ می شود.
– Symphytum officinale L. (نام دیگر این گیاه هماور طبی است که از آن به خاطر داشتن اثر قابض کنندگی، داشتن اثر رفع التهاب روده ها، موثر در رفع اسهال و دیسانتری و… استفاده می شود). بدین منظور باید به مقدار ۱۵ تا
۳۰ گرم از ریشه گیاه را در یک لیتر آب جوشانده و به صورت تدریجی در طول شبانه روز مصرف شود.
– Teucrium Chamaedrys L.( مریم نخودی طناز نام دیگر این گیاه می باشد، که دارای اثراتی مانند ضدعفونی کننده، مؤثر در رفع اسهال های ساده و… است). برای تهیه دارو از این گیاه باید به مقدار ۳۰ تا ۶۰ گرم از سر شاخه
های گلدار گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید که دم بکشد. سپس به مقدار سه فنجان در طول روز میل کنید.
– Verbascum Thapsus L. ( گیاه خرگوشک مؤثر در رفع اسهال های ساده همراه با درد و… است). برای درمان با این گیاه باید به اندازه یک مشت ار گیاه را در یک لیتر آب جوش و برای مدت 10 دقیقه دم کنید. این دم کرده را باید
به مقدار سه فنجان در طول روز مصرف شود. به علت داشتن تار های فراوان در گل ها و برگ های این گیاه، حتما باید قبل از مصرف آن ها را از یک پارچه گذراند. زیرا که این تار ها باعث تحریک مخاط و گلو می شوند.
در کتاب های درمانی برای افراد مبتلا به اسهال، آب هویج، چای نعناع و آب تمشک توصیه شده است.
جوشانده جهت رفع اسهال و اسهال خونی
| سرشاخه گلدار Lythrum Salicaria | ۳۰ گرم |
| سرشاخه گلدارGeum Urbanum | ۳۰ گرم |
| سرشاخه گلدارVaccinium Myrtillus | ۱۰ گرم |
| دانه به | ۱۵ گرم |
| سرشاخه گلدار نعناع | ۱۰گرم |
| برگ بادرنجبویه | ۱۰ گرم |
| ریشه علف هفت بند Polygonum aviculare | ۳۰ گرم |
| آب | ۱۵۰۰ گرم |
جهت تهیه داروی بالا باید اعضاء گیاهان بالا را به مدت کمی در آب جوشاند. سپس ظرف مذکور را از روی حرارت برداشته و در جای دیگری بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کنید و هر روز یک فنجان از آن را میل نمایید. دقت کنید که بیش از 3 فنجان
در طول روز استفاده نکنید.
