درد
درد
درد برای همه افراد وحشتناک است و حتی روانشناسان معتقد هستند که فکر درد بیشتر از چیزهای دیگر ترسناک است. شاید برای شما جالب باشد که ترس بیشتر افراد بی اساس است یعنی فرد در ذهن خود مدام این درد را بزرگ کرده است در حالی که مقدار واقعی آن به این حد نیست. آزمایش
های روانشناسی بیان کرده اند که در کل قابلیت تحمل درد در زن ها بیشتر از مردان است در عین حال که زن ها از درد بیشتر می ترسند. به همین دلیل است که خداوند موهبت مادر شدن را به زن ها داده است.
برای جلوگیری از درد روش های مختلفی وجود دارد که در ابتدا لازم است تعریف دقیقی از درد داشته باشیم. محققین معتقد هستند درد یک واکنش روانی است که در برابر یک حادثه جسمی رخ می دهد. برای حس درد هم روح و هم جسم فعالیت می کند لذا دردهای روانی هم کمی و بیش جسمی هستند.
در تمام بدن انسان اعصاب وجود دارد که انتهای باریک این رشته های عصبی، قدرت بالایی در درک درد و احساس دارند. هر چه به طرف مرکز بدن نزدیک می شویم این رشته ها ضخیم تر می شوند. رشته های عصبی در نخاع شوکی ، به طناب بزرگ و قطوری در پشت کمر تبدیل می شوند و سپس از
همان جا مستقیما به مغز ارتباط پیدا می کنند.
هنوز دانشمندان در مورد کیفیت درد اطلاعات دقیقی به دست نیاورده اند، برای مثال هنوز مشخص نشده است که وارد شدن سوزن در بدن چگونه منجر به تاثیر بر روی رشته های عصبی خواهد شد. اما این موضوع ثابت شده است که احساس، از رشته های عصبی به نخاع رفته و در مغز به صورت
احساس درد آنالیز می شود.
جریان انتقال احساس از راه اعصاب به مغز را قبلا شبیه به جریان برق می دانستند اما امروزه مشخص شده است که سرعت این دو جریان شبیه به هم نیست. لذا بهتر است این انتقال احساس را به روشن کردن فیتیله دینامیت یا باروت و انفجار آن تشبیه کنیم. با روشن شدن فیتیله، شعله
به سرعت پیش می رود تا باروت منفجر شود. تحریک پوست و بدن هم همانند روشن کردن فیتیله است که انفجار در مغز انجام می شود این جریان فقط جسمی نیست بلکه روح هم هیجاناتی را دریافت می کند و فرد به شدت ضعیف می شود.
حس درد در افراد مختلف
برخی از افراد نسبت به درد حساس تر هستند یعنی آستانه درد کوتاهی دارند. برای مثال یک بریدگی کوچک انگشت، به شدت برای آنها دردناک است. برخی دیگر آستانه درد وسیعی داشته و حتی درد شکستگی را هم تحمل می کنند. اما در هر کدام از این دو گروه، میزان تحمل درد در شرایط مختلف
متفاوت است. برای مثال در گروهی که آستانه کوتاهی دارد حتی نیش زدن آمپول را هم نمی تواند تحمل کند اما در عین حال درد زمان زایمان را تحمل خواهد کرد.
درد یک حس لازم برای انسان است که نشان می دهد بدن در خطر قرار دارد. برای مثال اگر ما حس درد را نداشتیم چگونه متوجه شکستگی پا و یا سوختن بدن می شدیم. یا این که نمی توانستیم متوجه نیش حشرات شده و در نتیجه احتمال مرگ بالا بود.
وسایل رفع درد
برخی از دردها بیش از حد هستند و در نتیجه بشر به دنبال رفع این قبیل موارد خواهد بود. برای این منظور می توان از راه های زیر کمک گرفت:
1- داروها
بشر از دیرباز به دنبال راه هایی برای برطرف کردن درد بوده است. زمانی که یونانی ها، چینی ها و مصری ها از شیره خشخاش برای رفع درد کمک می گرفتند، سرخ پوستان آمریکایی به خاصیت گیاهانی همانند اکول، کوکا و.. پی برده بودند و برای درمان درد از آنها استفاده می کردند.
در قرون وسطی در بسیاری از نقاط دنیا، الکل به عنوان ضد درد مورد استفاده قرار گرفت که در آن زمان برای بیهوشی و بی حس کردن زخم از شراب کهنه و خالص به صورت خوراکی برای بیمار استفاده می کردند. حتی جراح هم کمی از این شراب را مصرف می کرد تا خستگی در حین عمل رفع شود.
در حال حاضر تلاش بر این است که از مرفین، کوکائین و.. برای تسکین درد استفاده نشود زیرا به غیر از عوارض نامطلوب، منجر به افزایش خطر اعتیاد هم می شود. اخیرا دانشمندان دارویی ساخته اند که عارضه نامطلوبی نداشته و اعتیاد هم ایجاد نمی کند. از این داروی برای بیهوشی
و بی حسی موضعی استفاده می شود.
2- استفاده از داروهای روانی
اما غیر از داروها، استفاده از نیروهای روانی (خواه نیروی روانی شخص دیگر همانند پزشک و خواه نیروی روانی خود بیمار) برای درمان درد استفاده می شود.
- مهمترین وسیله برای این منظور، هیپنوتیزم است. تحقیقات امروزی که مورد تایید هم هست نشان می دهد که بسیاری از افراد به کمک یک هیپنوتیزم کننده به خوبی درد را تحمل کرده و هیچ دردی حس نمی کنند. از این روش حتی برای کشیدن دندان، جراحی
های ساده و حتی وضع حمل هم کمک گرفته می شود. هیپنوتیزور تنها به بیمار می گوید که تو دردی حس نمی کنی و این تلقین ساده باعث می شود که هیپنوتیزور، بین بیمار و درد قرار گرفته و در نتیجه بیمار به هیچ عنوان دردی حس نکند. هیپنوتیزم روشی است که عارضه درمانی و جسمی
نداشته و در عین حال در تمام مراحل زندگی می توان از آن استفاده نمود. - روش دیگر، تقویت روحیه بیمار است. تحقیقات نشان داده است که افرادی که قدرت معاشرت بیشتری با دیگران دارند، بلافاصله که یک دوستی کوتاه مدت با دکتر برقرار می کنند، با بودن آن شخص و گرفتن دستش به خوبی می توانند درد را تحمل کنند. حتما
تا به حال دیده اید که یک کودک حتی برای کشیدن دندان هم ترجیح می دهد با مادرش همراه شود و در این شرایط بهتر می تواند درد را تحمل کند در نتیجه با وجود مادر، اطمینان خاطر پیدا کرده و درد برای او بزرگ جلوه نمی کند. برخی از افراد هستند که دیگران را بیگانه می دانند
و در نتیجه حتی برای نیشتر زدن زخم، ترجیح می دهند که خودشان این کار را انجام دهند دلیل این کار این است که این افراد خودشان را به بدنشان نزدیک می دانند نه دیگران را. در نتیجه هر چه پزشک بهتر بتواند اعتماد بیمار را جلب کند، تحمل درد بهتر می شود.
3- دخالت مکانیکی و فیزیکی
زمانی که بیمار به درد شدید مبتلا شده و حتی مسکن ها هم نتوانسته اند کمک کننده شون، در نتیجه پزشک با وسایل مکانیکی جریان عصبی درد را قطع خواهد کرد و این کار شبیه به این است که جریان برق را در سیستمی قطع کنند. این عمل به چند طریق صورت می گیرد:
- اتصال جریان خفیف برق در محل درد که مانع از جریان درد خواهد شد.
- قطع ریشه عصبی در ناحیه مربوطه از طریق جراحی
- روش رادیویی که بیمار به کمک دستگاه فرستنده ای که در اختیار دارد، به محض حس درد، امواجی می فرستد تا درد قطع شود. برای این منظور یک قطعه پلاتین کوچک در نخاع شوکی بیمار گذاشته می شود و یک دستگاه فرستنده کوچک متناسب با اندازه آن قطعه
پلاتین، در کمربند بیمار گذاشته می شود. با فشار دادن دکمه، موج رادیویی به قطعه پلاتین رسیده و مانع از انتقال درد به مغز می شود این روش برای تحمل درد در بیماری های صعب العلاج به کار می رود.
درد را می توان قابل تحمل کرد و به گونه ای نیست که راهی برای آن وجود نداشته باشد. نکته که لازم است بدانید این است که به هیچ عنوان سرخود از مسکن های قوی استفاده نکنید بلکه باید تنها به سراغ مسکن های خفیف بروید. پس توصیه می شود
که به دستورات زیر توجه داشته باشید:
- آسپرین یا همان درد کش، یک مسکن قدیمی که تنها زمانی می توانید از این دارو استفاده کنید که ناراحتی گوارشی نداشته باشید. برای درمان دردهای ناشی از عادات ماهانه از داروهایی استفاده کنید که قبلا به کار برده اید. برای تاثیر بهتر داروها،
حتما 15-10 دقیقه در هوای آزاد قدم زده و بعد قرص را بخورید. - سعی کنید که به خوردن قرص مسکن عادت پیدا نکنید چرا که این داروها تاثیر آنی و موقتی داشته و اعتیاد آور هستند. در این موارد شاید چند نفس عمیق بهتر عمل کند.
- به بچه ها مسکن ندهید مگر زمانی که تب دارند که البته در این مورد هم باید از پزشک مشورت بگیرید.
- در صورتی که درد های طولانی مدت و شدید را با مسکن نتوانستید رفع کنید حتما مورد را به پزشک اطلاع دهید.
