فلج اطفال
پولیومیلیت (فلج کودکان):
فلج کودکان، یک بیماری عفونیمسری است که در اولین بار در سال 1840 توسط یک پزشک آلمانی به نام “هن” مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. در کنگره پزشکی برلین که در سال 1890 برگزار شد، “مدن پوشک” سوئد اعلام کرد که یک بیماری همه گیر به ویژه در کودکان می تواند منجر به
فلج هر دو پای آن ها گردد و یافته های او شباهت کامل به یافته های هن داشت. این بیماری می تواند به صورت انفرادی و یا اپیدمی رخ داده و احتمال بر این است که کانون اولیه آن سوئد باشد.
علت بیماری
عامل این بیماری یک ویروس فیلتران (صافی گذر) که می تواند وارد بدن شده و فرد را از کار بیاندازد.
سرایت بیماری
این بیماری به طرق مختلف سرایت خواهد کرد:
1- این بیماری غالبا به صورت مستقیم و از طریق تماس انسان سالم با بیمار و یا از طریق ترشحات حلق و بینی انجام میشود.
2- ممکن است ویروس به صورت غیر مستقیم از طریق دستگاه هاضمه به وسیله خوردن آب، شیر، کره، سبزی، سالاد و میوه خام به بدن فرد منتقل شود.
3- ممکن است فرد سالم، حامل بیماری باشد. به این صوت که هم در مدفوع فرد بیمار و هم در مدفوع حاملین و ناقهین (افرادی که در دوره نقاهت هستند) ویروس می تواند زندگی کند.
4- وجود ویروس در فاضلابها هم به اثبات رسیده است.
5- در صورتی که در اطراف بیمار مگس وجود داشته باشد، می تواند حامل ویروس شده و با تماس با غذا، غذا را نیز به ویروس آلوده نماید.
این بیماری معمولا به شکل اپیدمی های کوچک در سرباز خانه، مدرسه و… بروز کرده و غالبا در فصل تابستان و پاییز بروز می کند. عواملی همانند خشکی هوا، درجه حرارت و پایین رفتن سطح آب زیر زمینی در بروز بیماری بسیار مثر است.
انتشار بیماری
شدت انتشار بیماری در اطراف جاده ها و رودخانه ها بیشتر است. از جمله عواملی که کم و بیش در بروز این بیماری دخالت دارند عبارتند از:
1- خستگی
2- سیاه سرفه
3- حاملگی
4- ضربه
آمار نشان داده است که این بیماری بیشتر در سن 4-3 سالگی رخ داده و بعد از 10 سالگی کمتر می شود. البته ممکن است در تمام دوران زندگی انسان بروز کند. براساس شدت اپیدمی بیماری، این عارضه گاهی در سالمندان و گاهی در کودکان بیشتر می شود. لازم به ذکر است که تلفات
در افراد سالمند و بالغ بیشتر از کودکان است.
مردان بالغ بیشتر از زنان مبتلا می شوند
در میان نژادها، مقاومت زردپوستان و سیاه پوستان به این بیماری بیشتر است. فقر و عدم راعایت بهداشت تاثیری در بروز آن ندارند. ممکن است اپیدمی در دهات بیشتر باشد و گاهی ممکن است در شهر بیشتر شود. افرادی که بسیار در سفر هستند زودتر به بیماری مبتلا شده و یا در
انتقال آن زودتر عمل می کنند. متاسفانه به ندرت پیش می آید که افراد نسبت به این بیماری مصونیت کامل داشته باشد.
علائم بیماری
این بیماری حدود 8-4 روز و گاهی تا دو هفته در بدن بیمار نهفته باقی می ماند و بعد علائم زیر بروز خواهد کرد:
1- این بیماری با عفونت شروع شده و تا 4-2 روز طول می کشد.
2- دمای بدن به 39 درجه یا بیشتر می رسد.
3- سر، پشت و پای بیمار درد دارد.
4- گاها علائم مننژیت و فلج در او رویت می شود.
5- احتمال دارد که بیماری با اختلالات هاضمه، درد شکم،تهوع، استفراغ و اسهال همراه باشد.
6- گاها دانههای قرمز رنگی شبیه مخملک و سرخک در روی بدن دیده میشود.
لازم به ذکر است که تشخیص بیماری در خارج از محیط اپیدمی، به سختی تشخیص داده میشود.
دوران فلج
در دوران فلج، علائم عفونی و عمومی کم شده و تب هم قطع خواهد شد. تا این که در مدت چند ساعت فرد فلج می شود که ممکن است در دست و پا و یا عضلات رخ بدهد. مشخصات این بیماری به شرح زیر است:
1- فلج به صورت آنی و یک مرتبه و در محل حمله ویروس ظاهر میشود. به ندرت پیش می آید که به صورت تدریجی رخ بدهد.
2- اندام فلج شده شل می شود. در فلج معمولا اسفنکترها طبیعی هستند اما گروسیور معتقد است که اختلالات اسفنکترها مخصوص بالغین بوده و اغلب بعد از فلج یا همراه با آن بروز می کند.
3- شاشبند شدن هم در نصف اوقات بیش از 7 روز طول خواهد کشید.
4- علائم دیگر شامل کبودی، سردی، عرق و ورم مختصر پوست هم دیده میشود.
سیر بیماری و پیش بینی
دوره بیماری بستگی به ضایعات و اشکال بیماری داشته و تلفات آن برحسب اپیدمی بودن آن، بین 30-10 درصد است. تب زیاد و تشنجات می تواند منجر به مرگ شود که ناشی از سنکوپ تنفسی یا قلبی رخ می دهد. البته در کودکان می تواند عفونت های اضافی همااند برونکوپنومونی هم منجر
به مرگ شود.
چرا باید اطفال را بر ضد این بیماری تلقیح نمود؟
متاسفانه این بیماری شایع است و شدت توسعه آن در کشورهایی که از نظر تمدن و بهداشت در شرایط مطلوبی هستند، در حال افزایش است. از طرفیدارویی هم وجود ندارد که بتواند مصونیت کامل در بیمار ایجاد کند. پیشگیری توسط گاماگلبولین هم موفقیت آمیز نبوده است. همه این موراد
نشان دهنده لزوم تلقیح کودکان است.
