ویتامین B3
نیاسین (ویتامین B3 )
ویتامین B3، نیاسین امید، نیکوتین امید، نیکوتینیک اسید و نیکونینیل الکل تارترات از جمله اسامی شناخته شده از نیاسین هستند که در مورد دسترسی به هر کدام از این ترکیبات لازم است بدانید که نیاسین را می توان بدون نسخه پزشک، به صورت خالص یا در ترکیب با مولتی ویتامین ها و ترکیبات معدنی به دست آورد اما برای تهیه اسید نیکوتینیک حتما نسخه پزشک لازم است.
نقش نیاسین برای بدن
1- نقش حیاتی در فعالیت برخی از آنزیم های بدن دارد.
2- تولید انرژی به کمک قندها
3- ساخت چربی ها
4- کارکرد مناسب دستگاه عصبی بدن
5- ماده ای ضروری در سلامت پوست و دستگاه گوارش
6- ویتامین ضروری برای ساخت هورمون ها
علائم کمبود نیاسین در بدن
در صورتی که فردی دچار کمبود نیاسین شود، علائم و عوارض زیر بروز خواهد کرد:
1- ابتلا به بیمار پلاگر (پوست خشن) در وضعیت کمبود شدید که با علائمی همانند پوست زخمی، قرمز و ترک خورده در قسمت هایی که در معرض نور خورشید، سایش یا فشار قرار دارند همراه خواهد بود.
2- التهاب دهان و زبان
3- درد و نفخ شکم
4- تهوع
5- اختلال خلقی من جمله افسردگی، اضطراب و فراموشی
نیاز روزانه بدن به نیاسین
به منظور آگاهی از نیاز روزانه بدن به نیاسین حتما جدول زیر را با دقت مطالعه کنید:
|
محدوده سنی |
نیاز روزانه (برحسب میلی گرم) |
|
تولد تا 3 ماهگی |
3 |
|
9-7 ماهگی |
4 |
|
12-10 ماهگی |
5 |
|
3-1 سالگی |
8 |
|
6-4 سالگی |
11 |
|
پسران 10-7 سال |
12 |
|
دختران 14-7 سال |
12 |
|
پسران 14-11 سال |
15 |
|
دختران 18-15 سال |
18 |
|
مردان 50-19 سال |
17 |
|
زنان 50-19 سال |
13 |
|
مردان 51 سال به بالا |
16 |
|
زنان 51 سال به بالا |
12 |
توجه داشته باشید که در دوران بارداری نیازی به مصرف بیشتر نیاسین نیست ولی در دوران شیردهی باید میزان مصرف را 2 میلی گرم افزایش داد.
نیاز بدن در زمان کمبود نیاسین
میزان مصرف در دوران کمبود نیاسین بسته شدت کمبود متفاوت است:
1- در افراد مبتلا به پلاگر شدید باید روزانه 500-100 میلی گرم نیکوتینامید را به صورت خوراکی مصرف نمایند که البته در کودکان این مقدار باید 300-100 میلی گرم باشد.
2- اما اگر کمبود نیاسین شدید نیست می توان 50-25 میلی گرم از این ماده را مصرف نمود.
رژیم های غذایی حاوی نیاسین
مهمترین منابع حاوی نیاسین شامل جگر، گوشت قرمز، مرغ، ماهی، غلات، دانه ها و خشکبار هستند.
ضرورت استفاده از مکمل ها
اگرچه در رژیم های غذایی موجود نیاسین به مقدار کافی وجود داشته و معمولا کمبودی رخ نمی دهد ولی گاهی استفاده از مکمل ها ضروری است:
1- در افراد مبتلا به اختلالات روده ای، بیماری کبدی یا اعتیاد شدید به الکل که دچار کمبود نیاسین شده اند باید مکمل مصرف شود.
2- سالمندان مبتلا به سوء تغذیه
3- برای درمان چربی خون بالا، مصرف دوزهای بالای نیاسین تا 6 گرم روزانه موثر خواهد بود.
هنوز نتایجی حاکی از این که نیاسین می تواند در اختلالت روانی (به جز در موارد مرتبط با پلاگر) موثر باشد به دست نیامده است.
خطرات استفاده بیش از حد از نیاسین
1- در صورتی که نیاسین بیش از 50 میلی گرم در بدن وجود داشته باشد عوارضی شامل خارش گذار، گرگرفتگی، گزگز و سردرد بروز خواهد کرد که البته اگر نیاسین به فرم طبیعی خود یعنی نیکوتینامید باشد این اثرات دیده نمی شود.
2- دوزهای بالاتر نیاسین منجر به تهوع و وخیم تر شدن زخم معده می شود که در این صورت برای کاهش عوارض جانبی حتما باید داروهایی را همراه یا با فصله بعد از غذا مصرف نمود.
3- در درمان چربی خونی بالا، روزانه بیش از 2 میلی گرم نیاسین مصرف می شود که در این صورت خطر بروز عوارض زیر افزایش می یابد:
– نقرس
– آسیب کبدی
– افزایش قند و در نتیجه تشنگی شدید
