ویتامین D
ویتامین D
ویتامین D
این نوع ویتامین با اسامی دیگر همانند ویتامین D2 ، ویتامین D3 ، آلفا کلسیدول، کلسی فدیول، کلسی مزول و کلسی فرول نیز شناخته شده است که خود ویتامین D را می توان در مولتی ویتامین ها و مواد معدنی به دست آورد اما موارد تزریقی نیاز به نسخه پزشک دارد.
نقش ویتامین D برای بدن
1- این ویتامین به همراه پاراتیروئید، نقش مهمی در تنظیم کلسیم و فسفات بدن دارد.
2- به جذب کلسیم در روده ها کمک می کند در نتیجه یک ویتامین ضروری برای استحکام استخوان ها و دندان هاست.
علائم کمبود ویتامین D در بدن
در صورتی که بدن شما به مدت طولانی دچار کمبود این ویتامین شود، عوارض و علائم زیر را به دنبال خواهد داشت:
1- کاهش میزان کلسیم و فسفات خون و در نتیجه نرم شدن استخوان ها
2- رشد غیر طبیعی استخوان (راشی تیسم) در کودکان
3- نرمی استخوان در بزرگسالان و در نتیجه بروز درد پشت، ضعف عضلانی، دردهای استخوانی و شکستگی
نیاز روزانه بدن به ویتامین D
نیاز بدن انسان به ویتامین D براساس جدول زیر تعیین می شود که لازم است افرادی که در خارج از گروه های زیر هستند به مصرف مکمل ویتامین D نیازی ندارند:
محدوده سنی |
نیاز روزانه (برحسب میکروگرم) |
از تولد تا 6 ماهگی |
5/8 |
7 ماهگی تا 3 سالگی |
7 |
پس از 65 سالگی |
10 |
در دوران بارداری و شیردهی |
10 |
هر میکروگرم ویتامین D معادل 40 واحد بین الملل (1U) است.
نیاز بدن در زمان کمبود ویتامین D
میزان نیاز به ویتامین D در زمان کمبود بسته نوع کمبود و سن فرد متفاوت است:
1- اگر نرمی استخوان ناشی از فقر تغذیه ای باشد لذا درمان برحسب سن کودک، ابتدا از 6000-1500 واحد بین الملل ویتامین D در روز شروع می شود. بعد از آن درمان فرد با مصرف 400 واحد بین المل ادامه پیدا خواهد کرد.
2- اما اگر نرمی استخوان ناشی از کمبود ویتامین D باشد، در بزرگسالان دوره درمان با مصرف 40000-3000 واحد بین الملل ویتامین D شروع شده و سپس با مصرف روزانه 400 واحد بین الملل ادامه پیدا خواهد کرد.
3- در صورتی که کمبود ویتامین D به دلیل اختلال جذب توسط روده ها رخ بدهد درمان در افراد بالغ با مصرف روزانه 40000 -10000 واحد بین الملل و در کودکان با مصرف روزانه 25000-10000 واحد بین الملل انجام خواهد شد.
4- گاها ممکن است که کاهش کلسیم (هیپوکلسیمی) خون به دلیل کاهش فعالیت پاراتنوئید (هیپوپاراتیروئیدیسم) رخ بدهد در این صورت با مصرف 100000 واحد بین الملل این کمبود رفع می شود.
5- در صورتی که در بدن شما کاهش معمول ویتامین D رخ بدهد با مصرف 400 واحد بین الملل این کمبود رفع خواهد شد.
رژیم های غذایی حاوی ویتامین D
1- یک منبع طبیعی ویتامین D که رایگان در اختیار همه قرار دارد نور خورشید است. زمانی که اشعه فرابنش خورشید به پوست برخورد می کند، منجر به تاثیر بر روی مواد شیمیایی پوست شده و در نتیجه این ویتامین ساخته می شود.
2- ماهی های چربی شامل ساردین، قزل آلا و تن، جگر، لبنیات و زرده تخم مرغ منابع غنی از این ویتامین هستند.
3- مارگارین هم بر طبق قانون باید به آن ویتامین D اضافه شود در نتیجه یک منبع غنی به حساب می آید.
ضرورت استفاده از مکمل ها
بدن نیاز زیادی به ویتامین D نداشته و در صورت که رژیم غذایی مناسب داشته باشید و به اندازه کافی در برابر نور خورشید قرار گیرید، نیاز بدن تامین خواهد شد اما با این حال گاهی نیاز به مصرف مکمل ها ضروری می شود:
1- تغذیه نامناسب و کمبود نور منجر به کمبود این ویتامین شده و باید در چنین مواردی از مکمل ها استفاده نمود. افراد با پوست تیره به ویژه کسانی که در شهرهایی با آلودگی هوا زندگی می کنند و همچنین شب کاران بیشتر در معرض خطر ابتلا به کمبود ویتامین D هستند. توصیه می شود که اگر در مناطق با نور کم زندگی می کنید، به کودکان خود مکمل ویتامین D بدهید.
2- استفاده از این مکمل ها در کودکان زودرس، افراد سالمند و گیاهخواران بسیار مفید خواهد بود.
3- به منظور پیشگیری و یا درمان کمبود ویتامین D که منجر اختلالات استخوانی به ویژه به پوکی استخوان با توصیه پزشک از مکمل استفاده کنید.
4- گاها ممکن ایت به دلیل جذب ویتامین D در روده دچار اختلال شده باشد در این صورت مصرف مکمل با نظر پزشک ضروری است.
5- اگر علت کمبود، ابتلا به بیماری های کلیوی و کبدی باشد در این صورت با هم باید با تجویز پزشک از مکمل استفاده نمود.
6- مصرف مکمل ویتامین D به همراه سایر ویتامین ها و همچنین همراه با کلسیم در دوران بارداری، شیردهی و برای کودکان زیر 5 سال از پوکی استخوان جلوگیری می کند.
خطرات استفاده بیش از حد از ویتامین D
لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد ویتامین D عوارضی را به دنبال خواهد داشت:
1- در صورتی که روزانه بیش از 400 واحد بین الملل ویتامین D را مصرف کنید احتمال شکستگی استخوان بیشتر خواهد شد لذا به جز در موارد استثنا که فرد از نور خورشید محروم است و یا این که فقر تغذیه ای دارد، برای سایر افراد نباید چنین دوزی استفاده شود.
2- اگر به مدت طولانی از این ویتامین استفاده کنید تعادل کلسیم و فسفات بدن بهم ریخته و منجر به رسوب غیر طبیعی کلسیم در بافت نرم بدن، دیواره عروق خونی و کلیه ها شده و همچنین رشد تاخیری در کودکان را به دنبال خواهد داشت.
3- مصرف بیش از حد کلسیم منجر به ضعف، تشنگی غیر طبیعی، پر ادراری، اختلالات گوارشی و همچنن افسردگی خواهد شد.